ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้

แนวทางการเลือกอาชีพ
กระบวนการตัดสินใจ คือ การหาทางเลือกที่เหมาะสมที่สุด โดยพิจารณาจากเป้าหมายที่กำหนดไว้
บนพื้นฐานของสถานการณ์และเวลาที่มี การตัดสินใจแต่ละเรื่องอาจใช้เวลาต่างกัน ขึ้นอยู่กับว่าเรื่องที่ตัดสินใจส่งผลกระทบต่อชีวิตของเรามากน้อยเพียงใด
ขั้นตอนกระบวนการตัดสินใจ แบ่งได้ 6 ขั้นตอน ดังนี้

1. การระบุและวิเคราะห์สาเหตุของปัญหา
2. การแสวงหาข้อมูลและทางเลือก
3. การประเมินทางเลือก
4. การตัดสินใจเลือกทางเลือกที่ดีที่สุด
5. การนำทางเลือกไปปฏิบัติ
6. การติดตามผลและการให้ข้อมูลย้อนกลับ

บุคลิกภาพกับการประกอบอาชีพ
1. บุคลิกภาพแบบจริงจัง นิยมความจริง (Realistic) ผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบนี้จะชอบกิจกรรมที่ต้องออกแรง ทำงานกลางแจ้ง มีระเบียบ ยึดมั่นในประเพณี เช่น ผู้ประกอบอาหาร นักบิน

2. บุคลิกภาพแบบต้องใช้เชาวน์ปัญญา (Intelligence) ผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบนี้จะช่างคิดช่างสังเกต วิเคราะห์สิ่งต่าง ๆ ได้อย่างมีเหตุผล ชอบทำงานที่สลับซับซ้อน เช่น ทันตแพทย์ แพทย์ทั่วไป

3. บุคลิกภาพแบบมีศิลปะ (Artistic) ผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบนี้จะชอบความอิสระ รักความงาม มีความเป็นตัวของตัวเองสูง มีความคิดสร้างสรรค์ ไม่ชอบเลียนแบบใคร และหลีกเลี่ยงงานที่มีแบบแผน เช่น นักประชาสัมพันธ์ นักออกแบบแฟชั่นหรือนักออกแบบเสื้อผ้า

4. บุคลิกภาพที่ชอบสมาคมกับผู้อื่น (Social) ผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบนี้จะชอบการสนทนาแลกเปลี่ยน มีความรับผิดชอบ และมีทักษะทางภาษา เช่น ครูหรืออาจารย์ นักสังคมสงเคราะห์

5. บุคลิกภาพแบบกล้าคิดกล้าทำ (Enterprising) ผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบนี้จะมีความเป็นผู้นำ
มีความคิดริเริ่ม เชื่อมั่นในตนเอง กล้าได้กล้าเสีย และมีทักษะในการเจรจา เช่น ทนายความ ผู้จัดการฝ่ายบุคคล

6. บุคลิกภาพแบบทำตามระเบียบแบบแผน (Conventional) ผู้ที่มีบุคลิกภาพแบบนี้ชอบกิจกรรมที่มีระเบียบแบบแผน เป็นพวกวัตถุนิยม เจ้าระเบียบ ชอบการอยู่ใต้บังคับบัญชา เช่น พนักงานบัญชี เลขานุการ

รู้จักงานอาชีพ
1. อาชีพอิสระ คือ อาชีพที่ดำเนินกิจการเพื่อหารายได้ด้วยตนเอง ไม่ใช่การรับจ้างผู้อื่นทำงาน ผู้ประกอบอาชีพสามารถกำหนดลักษณะ รูปแบบ และวิธีดำเนินกิจการได้ตามความต้องการของตนเอง

2. อาชีพรับจ้าง คือ อาชีพที่ต้องทำงานภายใต้การบังคับบัญชาของนายจ้าง ไม่มีความเป็นอิสระ
มีรายได้ในรูปของเงินเดือนที่แน่นอน แบ่งได้ 2 ลักษณะ คือ อาชีพรับจ้างที่ใช้ทักษะกับอาชีพรับจ้างที่ไม่ใช้ทักษะ

การสำรวจสภาพการประกอบอาชีพในชุมชน
1. สำรวจข้อมูลเกี่ยวกับสภาพทั่วไปของชุมชน คือ การสำรวจสภาพทั่วไปของชุมชนที่เราอาศัยอยู่
ซึ่งสามารถสำรวจได้หลายทาง ดังนี้ จำนวน เพศ และวัยของประชากร ระดับการศึกษา ศาสนาและเชื้อชาติ รายได้ สภาพแวดล้อมในชุมชน

2. สำรวจอาชีพในชุมชน คือ การรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับการประกอบอาชีพในชุมชน เพื่อให้เรามองเห็นช่องทางในการประกอบอาชีพมากยิ่งขึ้น โดยข้อมูลที่ควรสำรวจมีดังนี้ ประเภทของอาชีพ รายได้จากการประกอบอาชีพ สินค้าและบริการที่ได้รับความนิยม แหล่งผลิตสินค้าที่นำมาจำหน่ายในชุมชน

3. สำรวจความต้องการของชุมชน คือ ตรวจสอบว่าในชุมชนมีความต้องการอาชีพลักษณะใด ซึ่งข้อมูลที่จะนำมาประกอบการพิจารณา มีดังนี้ อาชีพการผลิต อาชีพการขายสินค้า อาชีพการให้บริการ

คำสำคัญ
การเลือกอาชีพ
บุคลิกภาพ
อาชีพอิสระ
อาชีพรับจ้าง

แหล่งที่มาของเนื้อหา : สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช www.wpp.co.th