เรื่อง: กัลยาณี แนวเล็ก

                                                                     สมาคมชมดาว

ผ่านพ้นไปไม่นานสำหรับปรากฏการณ์สำคัญทางดาราศาสตร์ เมื่อดาวศุกร์เคลื่อนผ่านหน้าดวงอาทิตย์ และอีกหนึ่งปรากฏการณ์ “ฝนดาวตกเพอร์เซอิดส์ หรือฝนดาวตกวันแม่” ที่นักดูดาวเฝ้ารอในวันที่ 12 สิงหาคม โดยเฉพาะเพื่อนๆ ที่หลงใหลในดวงดาวและจักรวาลจากสมาคมดาราศาสตร์ไทย ฤทธิ์-ธรรมฤทธิ์ ลิขิตธีรเมธ ชั้น ม.5 รร.เตรียมอุดมศึกษาพัฒนาการ ไมเคิล-อิทธิพัฒน์ พรหมนรกิจ ปี 2 คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และ แก้ว-สมาพร ติญญนนท์ ปี 2 Harvey Mudd College

ศาสตร์ของดวงดาว
ความสนใจในเรื่องราวดาราศาสตร์ของทั้งสามคนเริ่มต้นจากความชอบอ่านหนังสือวิทยาศาสตร์ และลองดูดาวด้วยตนเองจนมีโอกาสเข้าร่วมมูลนิธิส่งเสริมโอลิมปิกวิชาการและพัฒนามาตรฐานวิทยาศาสตร์ศึกษา (สอวน.) ได้เป็นหนึ่งในสมาชิกของสมาคมดาราศาสตร์ไทย

“ครั้งแรกที่ได้ดูดาวคือปรากฏการณ์ฝนดาวตกลีโอนิดส์ พอเห็นข่าวเลยชวนพ่อไปดูที่ ม.ราชมงคลธัญบุรี จนมาเข้าค่ายโอลิมปิกดาราศาสตร์ก็ทำให้เรียนรู้ว่าถ้าไม่รู้เรื่องเลขเลยก็จะเรียนฟิสิกส์หรือดาราศาสตร์ไม่ได้ กลายเป็นว่าผมเลยสนใจเลขขึ้นมาทั้งที่เคยเกลียดเลขมากเพื่อให้ดูดาวเก่งขึ้น ผมอยู่ค่ายสมาคมฯ สักสามปีได้ครับ พอมีกิจกรรมเขาก็จะเรียกให้ไปช่วยทำงานทุกอย่างตั้งแต่แบกของ บรรยาย ตั้งกล้องครับ” พี่ใหญ่ของกลุ่ม “แก้ว” และ “ไมเคิล” ช่วยกันบอกเล่าที่มาที่ไปของการเข้าร่วมสมาคมดาราศาสตร์ไทย

ปรากฏการณ์ประทับใจ
สามหนุ่มสมาชิกสมาคมดาราศาสตร์ไทยเชื่อว่าการศึกษาด้านจักรวาลและดวงดาวเป็นแขนงหนึ่งของวิทยาศาสตร์ที่สร้างจินตนาการและสร้างแรงบันดาลใจได้ดี หักล้างความเชื่อที่ว่าวิทยาศาสตร์เป็นการศึกษาที่ว่าด้วยความจริง ปราศจากจินตนาการ

สมาคมดาราศาสตร์ไทยมีกิจกรรมศึกษาเรื่องดวงดาวตลอดปี สมาชิกแต่ละคนต่างก็มีความประทับใจในแต่ละปรากฏการณ์แตกต่างกันไป “ผมไปเซี่ยงไฮ้เพื่อดูสุริยุปราคา ซึ่งเป็นการเที่ยวที่จีนเป็นครั้งแรกด้วยครับ” “ฤทธิ์”บอกเสียงดังฟังชัด ก่อน “แก้ว” จะเสริมว่า “ทริปที่ไปจีนก็สนุกแต่ว่าอย่างที่รู้กันเมฆบังหมดเลย เราได้ไปยืนอยู่ในเงาสุริยุปราคามืดๆ ประมาณ 6 นาทีกว่า ถือว่าเป็นสุริยุปราคาที่นานมาก เขาบอกว่ายาวที่สุดในศตวรรษนี้ เพราะปกติจะเกิดขึ้นเพียง 2-3 นาที ส่วนกิจกรรมของสมาคมที่ผมชอบจริงๆ จัดที่เจ็ดคต สระบุรี เพราะเป็นครั้งแรกที่ผมไปนอนดูดาวทั้งคืนจนเช้า มีกล้องตัวหนึ่งตั้งทิ้งไว้ไม่มีใครใช้ ผมก็เอาแผนที่ดาวไปส่องดูดาวไปเรื่อยๆ ครับ”

ดูดาว...ดูได้...ดูเป็น
หลายคนอาจคิดว่าการดูดาวต้องมีกล้องตัวโตๆ มีอุปกรณ์แพงๆ ถึงจะดูได้ แต่เพื่อนๆ กลุ่มนี้บอกว่าแค่มีแผนที่ดาวก็ดูดาวได้แล้ว เริ่มต้นง่ายๆ แค่ลองเทียบแผนที่ดาวกับดาวบนท้องฟ้า ตั้งต้นจากกลุ่มดาวที่ดูง่ายๆ แต่ถ้าอยากเห็นในระยะใกล้ สมาคมฯ ก็ยินดีให้มาใช้กล้องดูดาวได้

“อยากให้คนไทยหันมาดูดาวกันมากขึ้นครับ เพราะต่างชาติที่เขาส่งยานไปนู่นมานี่ก็เพราะเขามีพื้นฐานการเรียนดาราศาสตร์ตั้งแต่ระดับมัธยม ผมว่าดาราศาสตร์เป็นเรื่องที่น่าสนใจและเป็นเรื่องง่ายๆ ไม่ต้องไปคำนวณอะไรยุ่งยาก” “ฤทธิ์” เป็นตัวแทนทิ้งท้าย

สำหรับน้องๆ ที่สนใจกิจกรรมของสมาคมดาราศาสตร์ไทย สามารถเข้าร่วมกิจกรรมได้ทันทีโดยไม่ต้องแจ้งล่วงหน้า หรือหากต้องการสมัครสมาชิกสมาคมดาราศาสตร์ไทย สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมจากเว็บไซต์ https://thaiastro.nectec.or.th/

การใช้แผนที่ดูดาวเพื่อหาตำแหน่งกลุ่มดาวบนท้องฟ้า

ที่มา : นิตยสาร plook ฉบับที่ 20 เดือนสิงหาคม 2555