ในหลวง : ตราสัญลักษณ์ฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี

เนื่องในมหามงคลวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงครองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี  ณ วันที่ ๙ มิถุนายน ๒๕๔๙ นี้  รัฐบาลและประชาชนชาวไทยผู้สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ ก็ได้ร่วมใจกันแสดงความจงรักภักดีด้วยการจัดงานเฉลิมฉลองเทิดพระเกียรติ มาตั้งแต่วันที่ ๑ ธันวาคม  ๒๕๔๘  และกำหนดจะจัดไปจนถึงวันที่ ๓๑ ธันวาคม ๒๕๔๙  ในการนี้ รัฐบาลยังได้มอบหมายให้กรมศิลปากรออกแบบ และได้จัดทำตราสัญลักษณ์งานฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี ขึ้นด้วย  ซึ่งก็ได้เชิญชวนชาวไทยทุกหมู่เหล่าให้ประดับธงตราสัญลักษณ์ฯ นี้เพื่อเฉลิมพระเกียรติและแสดงความจงรักภักดีโดยพร้อมเพรียงกัน

ความหมายของตราสัญลักษณ์ฉลองสิริราชสมบัติ

อักษรพระปรมาภิไธย ภ.ป.ร. สีเหลืองนวลทอง อันเป็นสีประจำวันพระบรมราชสมภพ ขลิบรอบด้วยอักษรสีทองบนพื้นสีน้ำเงินเจือทองอันเป็นสีประจำสถาบันพระมหากษัตริย์ ล้อมด้วยเพชรอันเป็นเอกแห่งรัตนะ หมายถึงเหล่านักปราชญ์ราชกวีสำคัญ  อีกบรรดาช่างอันมีชื่อ  พระยาช้างสำคัญ  นางงาม  เหล่าทแกล้วทหาร ข้าราชบริพาร อันยอดฝีมือในการปฏิบัติราชการอย่างสุจริตยิ่ง  เหล่านี้เปรียบด้วยเพชรอันชื่อว่ารัตนะ แวดล้อมประดับพระเกียรติยศแห่งพระมหากษัตริยาธิราชพระองค์นั้น อันเหนือยิ่งกว่าเพชร อันได้ชื่อว่ารัตนะทั้งปวง  คือพระมหากษัตริย์ผู้ทรงสถิตเป็นเพชรอันยอดค่ายิ่งในดวงใจราษฎร์  ทรงบำบัดทุกข์ผดุงสุขเป็นที่พึ่งอันเกษมสุขร่มเย็นแก่ปวงพสกนิกรซึ่งต่างเชื้อชาติศาสนาในพระราชอาณาจักรของพระองค์

อนึ่ง  อักษรพระปรมาภิไธย   ภ.ป.ร. นี้  ประดิษฐานบนพระที่นั่งภัทรบิฐภายใต้พระมหาพิชัยมงกุฏประกอบพระอุณาโลม  อันเป็นหนึ่งในเครื่องเบญจสิริราชกกุธภัณฑ์  แวดล้อมด้วย พระแสงขรรค์ชัยศรี  และพระแส้ขนหางจามรีทอดสอดอยู่ในกงพระที่นั่งภัทรบิฐ  เบื้องซ้ายแห่งพระมหาพิชัยมงกุฏ  มีธารพระกรและพัชนี ฝักมะขามทอดสอดอยู่เบื้องขวาแห่งกงพระที่นั่งภัทรบิฐ  อันประดิษฐานบนฐานเขียง ซึ่งทอดฉลองพระบาทประดิษฐานอยู่  เหล่านี้รวมเรียกว่าเครื่องเบญจราชกกุธภัณฑ์ ประกอบด้วยสิ่งอันแสดงความเป็นพระมหากษัตริย์ทั้ง ๕  คือพระมหาพิชัยมงกุฏ๑   พระแสงขรรค์ชัยศรี ๑  ธารพระกร ๑  พัดวาลวิชนีและพระแส้ ๑  ฉลองพระบาท ๑  หมายถึงปีแห่งการเฉลิมฉลองสิริราชสมบัติ  ล่างลงมาเป็นแถบแพรสีชมพูขลิบทอง  เขียนอักษรสีทองความว่า  ฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี พุทธศักราช  ๒๕๔๙ ปลายแห่งแพรแถบผูกเป็นภาพกระบี่  เป็นวานรกายขาว  มือถือก้านลายซุ้มอันเป็นกรอบลายของตราสัญลักษณ์ฯ   อยู่ด้านขวา  ส่วนด้านซ้ายปลายแพรแถบผูกเป็นภาพครุฑ  เป็นครุฑหน้าขาวกายสีเสนปนทองมือถือก้านลายกรอบแห่งตราสัญลักษณ์ฯ  พื้นภาพตราสัญลักษณ์ฯ เฉลิมพระเกียรติทั้งหมดเป็นสีเขียวปนทอง  อันหมายถึงสีอันเป็นเดชแห่งวันพระบรมราชสมภพ และยังหมายถึงสีของความมั่งคั่งอุดมสมบูรณ์แห่งผืนภูมิประเทศ ที่ทรงปกครอง ทำนุบำรุงอย่างหนักยิ่งมาตลอดระยะเวลาที่ทรงครองสิริราชสมบัติมา ณ บัดนี้ถึงมหามงคลสมัยที่จะฉลองเฉลิมพระเกียรติในการครองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี อันยาวนานที่สุด ยิ่งกว่าพระมหากษัตริย์พระองค์ใดในพระราชพงศาวดารในสยามประเทศ

การนำตราสัญลักษณ์ไปใช้ในโอกาสต่างๆ  เช่นจัดพิมพ์ในหนังสือเอกสารเฉลิมพระเกียรติ  สิ่งของที่ระลึก หรือสิ่งอื่นใด ผู้จัดทำต้องขออนุญาตจากสำนักราชเลขาธิการ ส่วนหนังสือที่จัดพิมพ์เพื่อเฉลิมพระเกียรติ หากได้รับความเห็นชอบจากคณะกรรมการอำนวยการจัดงานฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี โดยผ่านการกลั่นกรองจากคณะกรรมการประมวลเอกสารและจดหมายเหตุแล้ว  จัดพิมพ์ดวงตราสัญลักษณ์ฯ ได้โดยไม่ต้องขออนุญาต


ข้อควรทราบ

- คำว่า “ขบวนพยุหยาตราชลมารค” จะใช้เมื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จฯ ประทับในขบวนพยุหยาตราฯ นั้น  ดังนั้นในกรณีที่จะมีพระราชพิธีเห่เรือในวันที่ ๑๒ มิถุนายนนี้  ซึ่งพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมิได้เสด็จฯ ประทับในขบวนฯ ดังกล่าว ทางสำนักพระราชวังจึงให้ใช้คำเรียกว่า  “ขบวนเรือพระราชพิธี”

- ถ้าต้องการทราบรายละเอียดเกี่ยวกับการจัดงานฉลองสิริราชสมบัติฯ  โดยรวม  ได้ที่ศูนย์ประชาสัมพันธ์งานฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปีwww.60thcelebrations.com  และที่ Mcot.net



ที่มา   -  พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช : ตราสัญลักษณ์ฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี     นิตยสารสกุลไทย  ๒๕๔๙
         -  คณะกรรมการฝ่ายประชาสัมพันธ์การจัดงานฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี



ข้อมูลจาก  บทความพิเศษประกอบรายการของสถานีวิทยุ  เรื่อง  "ตราสัญลักษณ์ฉลองสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี"  ผลิตโดย  งานบริการการผลิต  ส่วนสนับสนุนการผลิตวิทยุ  ฝ่ายออกอากาศวิทยุกรุงเทพ