ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้
1. การเป็นพลเมืองดี
ความหมายและความสำคัญของเยาวชน หมายถึง บุคคลที่มีศีลธรรม และความรับผิดชอบต่อสังคม ผู้ที่มีอายุเกิน 14 ปี แต่ยังไม่ถึง 25 ปีบริบูรณ์ ถือเป็นบุคคลที่มีความสำคัญต่อสังคมไทย ซึ่งคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของเด็กและเยาวชนไทย 3 ประการ ได้แก่
- การมีความเพียรบริสุทธิ์
- การมีปัญญาที่เฉียบแหลม
- การมีกำลังกายที่สมบูรณ์
ความสำนึกต่อส่วนรวมหรือจิตสาธารณะ “จิตสาธารณะ” เป็นการเสียสละและอุทิศตนเพื่อเป็นประโยชน์แก่ส่วนรวม และช่วยเหลือผู้อื่นด้วยความเต็มใจ พฤติกรรมที่แสดงออกถึงลักษณะดังกล่าว ได้แก่
- การรับผิดชอบต่อสาธารณสมบัติและทรัพยากรธรรมชาติ
- การทำกิจกรรมเพื่อสังคมที่เป็นประโยชน์ร่วมกันของส่วนรวม
- การรับรู้และตระหนักถึงปัญหาที่เกิดขึ้นในสังคมและมีการแก้ไขร่วมกัน
2. บทบาทและหน้าที่ของเยาวชนที่มีต่อสังคมและประเทศชาติ
การเคารพกติกาสังคม กติกาสังคม คือ ข้อตกลงร่วมกันของคนในสังคม
- การเคารพและปฏิบัติตามกฎหมาย
- การปฏิบัติตามขนบธรรมเนียมประเพณี
- การเคารพในสิทธิและเสรีภาพของตนเองและผู้อื่น
การมีส่วนร่วมและรับผิดชอบในกิจกรรมทางสังคม เป็นบทบาทหน้าที่ของเยาวชนที่สมควรกระทำด้วยวิธีการดังนี้
- การรับข้อมูล เป็นการรับข้อมูลที่เป็นข้อเท็จจริงจากการติดต่อสื่อสาร
- การแสดงความคิดเห็น เป็นการแสดงออกทางความคิดตามที่เยาวชนได้รับรู้มา
- การปรึกษาหารือ เป็นการอภิปรายแลกเปลี่ยนข้อมูลหรือความรู้กัน
- การวางแผนร่วมกัน เป็นการกำหนดขั้นตอนก่อนปฏิบัติงานให้ประสบผลสำเร็จ
- การร่วมปฏิบัติ เป็นการปฏิบัติตามแผนการที่วางไว้
การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ เพื่อตอบสนองความต้องการของมนุษย์ที่มีไม่สิ้นสุด เยาวชนจึงมีบทบาทหน้าที่ดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติด้วยวิธีการดังนี้
- ใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างประหยัด รู้คุณค่า และเกิดประสิทธิภาพสูงสุด
- ไม่ทำลายหรือก่อให้เกิดความเสียหายแก่ทรัพยากรธรรมชาติ
- สอดส่องดูแลมิให้ผู้ใดมาทำลายสิ่งแวดล้อม
- ร่วมกิจกรรมอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
- เผยแพร่แนวคิดอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ
การรักษาสาธารณประโยชน์ ทำได้หลายวิธี ได้แก่
- ไม่ทำลายหรือทำให้สาธารณประโยชน์ได้รับความเสียหาย
- ไม่นำสิ่งที่เป็นสาธารณประโยชน์ไปใช้ส่วนตน
- ดูแลรักษาสาธารณประโยชน์ต่าง ๆ ให้อยู่ในสภาพที่พร้อมใช้งาน
- สอดส่องดูแลมิให้ผู้ใดมาทำลายสาธารณประโยชน์
แหล่งที่มาของเนื้อหา : สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช www.wpp.co.th