ร่างกายของคนเรา คงเปรียบได้กับบริษัทหรือองค์กรที่มีขนาดใหญ่ มีทีมงานหลายส่วนทำหน้าที่แตกต่างกันออกไป เพื่อการดำรงอยู่ไว้ซึ่งองค์กรนั้น แต่ก็มีหลายต่อหลายครั้งที่เรามักมองว่า บางส่วนงานไม่มีความจำเป็น หรือมีความจำเป็นน้อยมาก จึงเป็นที่มาของการปรับปรุงโครงสร้างขององค์กรอยู่อย่างสม่ำเสมอนั่นเอง

แล้วร่างกายของมนุษย์เราล่ะ มีแผนกหรืออวัยวะใด ที่มีความจำเป็นน้อยที่สุดกันบ้าง วันนี้ ผู้เขียนได้ลองรวบรวมความเห็นจากผู้เชี่ยวชาญมาให้ลองอ่านกัน

1. ศาสตราจารย์ Elizabeth Brainerd (Biology and Medicine, Brown University)

ศาสตราจารย์ท่านนี้มองว่า ถุงน้ำดี คืออวัยวะที่ควรผ่าตัดทิ้งก่อนเลย เพราะมนุษย์เราสามารถมีชีวิตอยู่ได้โดยไม่มีถุงน้ำดี น้ำดีถูกสร้างขึ้นจากตับ จากนั้นถูกลำเลียงลงสู่ลำไส้โดยตรงเพื่อช่วยในการแตกตัวของไขมัน ส่วนถุงน้ำดีทำหน้าที่เก็บ กักตุนน้ำดี และทำให้น้ำดีมีความเข้มข้นมากขึ้น ในเวลาที่เรารับประทานอาหารที่มีไขมันมาก น้ำดีในส่วนนี้ก็จะถูกเอามาใช้ประโยชน์

สำหรับคนที่ตัดถุงน้ำดีออกแล้ว ควรระวังเรื่องการรับประทานอาหารที่มีไขมันมากเกินไปในแต่ละครั้ง เพราะอาจเกิดอาการปวดท้องคลื่นไส้อาเจียนได้

ลำดับถัดมาคือ ไต คนที่มีสุขภาพดี ไม่จำเป็นต้องมีไตทั้งสองข้างก็ได้ และสุดท้ายคือ ปอดข้างซ้าย เพราะปอดข้างซ้ายของคนเรามีขนาดเล็กกว่าข้างขวา ความจุปอดของคนที่มีสุขภาพดี มีขนาดใหญ่กว่าที่จำเป็นแม้ในระหว่างออกกำลังกาย อย่างไรก็ตาม การใช้ชีวิตด้วยปิดเพียงข้างเดียวอาจต้องจำกัดการเคลื่อนไหวหรือการออกกำลังกาย

2. ศาสตราจารย์ Nathan Lents (John Jay College of Criminal Justice Biology)

ส่วนของร่างกายที่ไร้ประโยชน์มากที่สุดคือ กล้ามเนื้อที่มีชื่อว่า pyramidalis muscle มันเป็นหนึ่งในกล้ามเนื้อหน้าท้องที่พาดผ่านผนังหน้าท้อง (ของกล้ามเนื้อหน้าท้อง) ในลิงหรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมอื่น ๆ จะออกแรงไปที่กล้ามเนื้อส่วนนี้เพื่อขยับหาง แต่สำหรับมนุษย์ที่ไม่มีหางแล้ว จึงเป็นกล้ามเนื้อที่ไม่มีความจำเป็นเอาเสียเลยนั่นเอง

3. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ David Green (Osteopathic Medicine at Campbell University)

ผู้เชี่ยวชาญท่านนี้มองว่า กล้ามเนื้อเล็ก ๆ ในร่างกายบางส่วนนั้นไร้ประโยชน์ อย่างกล้ามเนื้อปาล์มาริส ลองกัส (Palmaris longus muscle) เป็นกล้ามเนื้อเล็ก ๆ ตรงปลายแขน เชื่อมจากด้านในของกระดูกต้นแขนไปจนถึงข้อศอกเป็นเอ็นยาว หน้าที่ของมันคือ ช่วยให้ข้อต่อของข้อมือยืดหยุ่นได้ แต่ว่ามีส่วนช่วยในการเคลื่อนไหวเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ในวิวัฒนาการของมนุษย์ ประชากรยุคใหม่ราว 15% ไม่มีกล้ามเนื้อนี้ มันจึงเป็นเหมือนกล้ามเนื้อที่มนุษย์ไม่ต้องการอีกต่อไป

การตรวจสอบว่าในร่างกายเรามีกล้ามเนื้อนี้อยู่หรือไม่ ให้ลองถือถ้วยในมือโดยหงายแขนขึ้นหากมีเส้นสองเส้นปรากฏขึ้นมาตรงข้อมือแล้วละก็ แสดงว่ายังมีกล้ามเนื้อนี้อยู่

4. ผู้ช่วยศาสตราจารย์ Melissa Wilson Sayres (Evolutionary Biology, Arizona State University)

ผู้เชี่ยวชาญรายนี้ให้ความเห็นที่ต่างออกไป กล่าวคือ ท่านมองว่า อวัยวะที่ไร้ประโยชน์นั้น เปลี่ยนแปลงไปตามสภาพแวดล้อม ดังนั้น จึงง่ายกว่าที่จะบอกว่า อวัยวะส่วนไหนที่มีประโยชน์ แต่อวัยวะที่ไร้ประโยชน์นั้น เปลี่ยนแปลงไปตามสภาพแวดล้อม เช่น ต่อมเหงื่อ อาจไม่จำเป็นสำหรับคนที่อาศัยอยู่ในแถบขั้วโลกเหนือ แต่มันจำเป็นสำหรับผู้ที่อาศัยอยู่แถบเขตร้อน หรือแม้แต่เส้นผม ถึงแม้มนุษย์จะอยู่ได้โดยไม่มีเส้นผม แต่เส้นผมก็มีความจำเป็น มันจะช่วยให้ความอบอุ่น และปกป้องหนังศีรษะจากอนุภาคเล็ก ๆ (เช่นเดียวกับขนตาและจมูก)

ทั้งหมดคือความเห็นจากผู้เชี่ยวชาญทุกท่าน สิ่งหนึ่งที่สังเกตเห็นได้คือ แม้ว่าอวัยวะบางส่วนจะถูกใช้งานน้อย หรือบางครั้งดูไม่มีประโยชน์เอาเสียเลย แต่ถ้าต้องขาดอวัยวะชิ้นนั้นไปจริง ๆ ร่างกายของมนุษย์เราก็ต้องมีการปรับตัวอย่างมาก ดังนั้น ทางที่ดี เราควรรักษาสุขภาพร่างกายให้สมบูรณ์อยู่เสมอดีที่สุดครับ

บทความที่เกี่ยวข้อง
- อวัยวะในร่างกายที่ตัดออกได้