ปัจจุบัน โรงเรียนในประเทศไทยมีมากมายหลากหลายหลักสูตร หลักสูตรแบบโครงการ (The Project Approach) ก็เป็นหนึ่งในนั้น เรามาทำความเข้าใจกันดีกว่าว่าหลักสูตรนี้เป็นยังไง และเหมาะกับลูกเราแค่ไหน

หลักสูตร แบบโครงการ (The Project Approach)

เป็นหลักสูตรที่เน้นให้เด็กสืบค้นข้อมูลอย่างลึกซึ้งในเรื่องที่สนใจด้วยตัวของเด็กเอง โดยมีครูเป็นอำนวยความสะดวก และช่วยเหลือในสิ่งต่าง ๆ ที่เด็กสงสัยหรือเกิดอุปสรรค เพราะหลักสูตรนี้เชื่อว่าการเรียนรู้เกิดจากการกระทำ เด็กต้องสืบค้นหาคำตอบในเรื่องที่สนใจด้วยตัวเอง เพื่อให้เขาเกิดความคิด การเรียนรู้ จนนำไปสู่คำตอบที่เขาหาได้ด้วยตัวเอง

แนวทางการสอน

หลักสูตร แบบโครงการ (The Project Approach) เป็นการเรียนโดยให้เด็กร่วมกันกำหนดเรื่องที่สนใจ เพื่อจะสืบค้นข้อมูลเชิงลึกต่อ จนกระทั่งหาคำตอบได้ด้วยตัวเอง ซึ่งมีกระบวนการต่อไปนี้

1. ให้เด็กอภิปรายเป็นกลุ่ม

ก่อนเริ่มการเรียนการสอน จะต้องให้เด็ก ๆ ร่วมกันแลกเปลี่ยนสิ่งที่สนใจกับเพื่อน นอกจากเด็กจะได้เรียนรู้สิ่งที่เพื่อนชอบและสนใจแล้ว ยังได้ทำความรู้จักตัวเองให้ลึกซึ้งขึ้น นำไปสู่การอยู่ร่วมกับเพื่อนอย่างมีความสุขอีกด้วย

2. เริ่มวางแผนโครงการ

กระบวนการนี้ จะให้เด็ก ๆ ร่วมกันกำหนดจุดประสงค์ว่า เราจะศึกษาเรื่องนั้นเพื่ออะไร มีแนวทางการหาข้อมูลจากที่ไหนได้บ้าง มีขอบเขตเนื้อหาเท่าไหร่ และใช้ระยะเวลาในการศึกษานานแค่ไหน เพื่อฝึกให้เด็กคิดอย่างเป็นเหตุเป็นผล และเป็นระบบ

3. หาข้อมูล

ขั้นตอนนี้เป็นหัวใจของหลักสูตร โดยคุณครูเป็นผู้พาเด็ก ๆ เข้าถึงแหล่งข้อมูลต่าง ๆ เด็กจะได้เปิดโลกทัศน์และได้รับข้อมูลจากประสบการณ์ใหม่ ๆ ไม่ว่าจะเป็นจากการทัศนศึกษา การพบปะพูดคุยกับบุคคลที่เกี่ยวข้อง การได้ไปห้องสมุด การไปแหล่งการเรียนรู้ใหม่ ๆ การดูวีดิทัศน์น่าสนใจ ฯลฯ หรือกระทั่งการมอบหมายให้เด็กไปสืบค้นข้อมูลด้วยตัวเอง ก็ถือเป็นการกระตุ้นให้เด็กกระรือรือร้นได้อีกทางหนึ่ง

4. สรุปโครงการ

หลังจากได้ข้อมูลมาจำนวนมาก เด็ก ๆ จะต้องทบทวน สรุป และตกผลึกข้อมูลต่าง ๆ ออกมา โดยคุณครูเป็นผู้ช่วยชี้แนะแนวทางให้แก่เด็ก ๆ ซึ่งข้อสรุปที่ได้เด็ก ๆ อาจนำเสนอออกมาในรูปแบบของการจัดอภิปราย การจัดนิทรรศการ การจัดทำวีดีทัศน์ หรือการสาธิตผลงาน

สิ่งที่เด็ก ๆ จะได้รับ

เด็ก ๆ จะได้เห็นคุณค่าของตัวเอง เด็กจะมีแรงจูงใจ และมีส่วนร่วมในการเรียนรู้อย่างกระตือรือร้น รู้จักการพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกับผู้ปกครอง ครู และเพื่อนอย่างเคารพในความคิดของกันและกัน สนุกสนานในการสืบค้นข้อมูล รู้จักการใช้ตรรกะและเหตุผล เรียนรู้การทำงานอย่างเป็นระบบ สามารถบูรณาการความรู้และข้อมูลต่าง ๆ เข้าด้วยกัน และสามารถนำขั้นตอนและรูปแบบการสืบค้นข้อมูลเหล่านี้ไปใช้ในชีวิตจริงเมื่อเขาโตขึ้นได้

ตัวอย่างโรงเรียนหลักสูตร แบบโครงการ (The Project Approach)

1. โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช

ที่ตั้ง : ตำบลท่างิ้ว อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช

โทร : 075-809874

Facebook : @NakhonSiThammarat

เว็บไซต์ : https://race.nstru.ac.th/nstru_portal/satit/index.php

โรงเรียนสาธิตฯ แห่งนี้ เน้นจัดการเรียนการสอนโดยให้เด็กเป็นศูนย์กลาง เน้นให้เด็กลงมือปฏิบัติและสืบค้นข้อมูลด้วยตัวเอง โดยมีความร่วมมือจากโรงเรียน ครอบครัว และชุมชนให้ความช่วยเหลือ มีกิจกรรมการเรียนรู้ที่ศูนย์การเรียนรู้ต่าง ๆ ในท้องถิ่น ในความดูแลของวิทยากรทรงคุณวุฒิ ดังนั้น เด็ก ๆ จึงได้รับความรู้ทั้งทางด้านวิชาการ สังคม และวัฒนธรรมได้อย่างครบถ้วนสมบูรณ์

2. โรงเรียนดรุณสิกขาลัย

ที่ตั้ง : ถนนประชาอุทิศ บางมด กรุงเทพฯ

โทร : 02-4708315-16, 02-4708318

Facebook : @dsil.school

เว็บไซต์ : https://e-school.kmutt.ac.th/

โรงเรียนดรุณสิกขาลัย เป็นโรงเรียนนวัตกรรมแห่งการเรียนรู้ ที่เน้นให้เด็ก ๆ ได้แบ่งปัน แลกเปลี่ยนการเรียนรู้ระหว่างกัน เพื่อสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ที่โรงเรียน โดยมีคุณครูคอยดูแลอย่างใกล้ชิด ซึ่งการเรียนการสอนแบบนี้จะเปิดโอกาสให้เด็กเลือกหัวข้อเรียนตามที่ตนเองสนใจ แล้วศึกษาค้นคว้าด้วยตัวเองจากประสบการณ์ตรง ดังนั้น เด็ก ๆ จะได้รับการปลูกฝังแนวการคิดที่เป็นระบบ และซึมซับความมีระเบียบวินัยผ่านการเรียนรู้ในรูปแบบต่าง ๆ