การเลี้ยงลูกนั้นต้องการทั้งเวลา ความรัก และความเข้าใจ เพราะในวัยเด็กการเรียนรู้และความทรงจำเกิดขึ้นได้ในทุกช่วงเวลา

ดังนั้นพ่อแม่จึงพึงระลึกไว้เสมอว่า ถ้าอยากให้ลูกเติบโตเป็นคนเก่ง เป็นคนดีและมีคุณภาพนั้น สิ่งสำคัญก็คือ การสร้างช่วงเวลาแห่งการเรียนรู้ที่มี “ความสุข” เพราะความสุข คือแรงบันดาลใจที่สำคัญในการดำเนินชีวิตของมุนษย์ในทุกช่วงวัย

วิธีการ

1. ยิ้มให้กับทุกสถานการณ์

เพราะรอยยิ้มของพ่อแม่ คือแรงบันดาลใจสำคัญให้ลูกอยากทำความดี ทุกครั้งที่พ่อแม่ยิ้มให้ลูก คือการส่งพลังงานด้านบวก คือการส่งความรัก ส่งกำลังใจ และที่สำคัญคือ ส่งความเชื่อมั่นว่าลูกสามารถสร้างความภูมิใจให้กับพ่อแม่ได้เสมอ

2. พูดด้วยเหตุผลมากกว่าอารมณ์

ในบางครั้งเราอาจจะเจอสถานการณ์ที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะต้องมีการตักเตือนสั่งสอนลูก สิ่งสำคัญก็คือเราต้องจำไว้ว่า เราดุลูกด้วยเหตุผลใด วัตถุประสงค์แรกเริ่มที่เราต้องทำเช่นนี้เพราะอะไร การดุหรือตะคอกด้วยอารมณ์ นอกจากลูกจะไม่ได้เรียนรู้ที่จะปรับปรุงพฤติกรรมจากการโดนต่อว่าแล้ว พ่อแม่ก็จะเครียดและหงุดหงิด สุดท้ายก็เสียสุขภาพจิตทั้ง 2 ฝ่าย

3. ลดความคาดหวังที่มากเกินไป

ในบางครั้งพ่อแม่อาจจะชอบตั้งกฏแล้วคาดหวังให้ลูกทำตาม พอลูกไม่ทำหรือทำได้ไม่ดี พ่อแม่ก็จะโมโหลูก หงุดหงิดใส่ลูก เช่น ลูกต้องเล่นแล้วเก็บเข้าที่ ต้องเก็บที่นอนเอง ต้องเอาผ้าใส่ตระกร้า กินข้าวไม่หก ให้รอคอย ฯลฯ สิ่งเหล่านี้อาจเป็นสิ่งที่จะต้องฝึกฝนให้ลูกเรียนรู้ก็จริง แต่พ่อแม่ก็จำเป็นต้องทำความเข้าใจว่า ในบางเรื่องลูกอาจเรียนรู้ได้เร็ว ในบางเรื่องลูกอาจเรียนรู้ได้ช้า การเรียนรู้ของเด็กแต่ละคนมีความแตกต่างกัน

4. ชื่นชมเมื่อลูกทำสิ่งที่ดี

เมื่อลูกทำความดีหรือทำในสิ่งที่ถูกต้องเหมาะสม คนเป็นพ่อเป็นแม่ก็ควรให้คำชมและให้การสนับสนุน ให้เขาได้รู้ว่าคุณชื่นชมยินดีมากขนาดไหน เช่น การช่วยเหลืองานบ้าน หรือแบ่งปันขนมให้พี่น้อง ซึ่งคำชมนี้ถือเป็นกำลังใจและแรงเสริมทางบวกที่จะช่วยผลักดันให้เด็กทำในสิ่งดี ๆ ต่อไปได้เรื่อย ๆ ทั้งยังช่วยให้เขามีแรงกระตุ้นในการเรียน รวมถึงการใช้ชีวิตประจำวัน และยังเพิ่มความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัวอีกด้วย

5. ให้ลูกสร้างความสัมพันธ์กับเพื่อน ๆ และคนรอบข้าง 

การเข้าสังคมเป็นพื้นฐานการสร้างบุคลิกภาพที่เหมาะสมของเด็ก ซึ่งจะช่วยให้เขามีโอกาสได้เรียนรู้การอยู่ร่วมกันกับคนในสังคม ทั้งเพื่อน ๆ และคนรอบข้าง รวมถึงได้พัฒนาทักษะด้านอารมณ์ที่ดี ซึ่งจะเป็นพื้นฐานที่ดีในการดำเนินชีวิตในอนาคต เพราะจะช่วยให้ลูกอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข รู้จักระเบียบวินัย รู้จักการแบ่งปัน ควบคุมอารมณ์ได้ดี และมีทัศนคติที่ดีในการใช้ชีวิต

ในเมื่อความสุขถือเป็นตัวแปรสำคัญอย่างหนึ่งที่ทำให้เด็กเติบโตเป็นผู้ใหญ่ได้อย่างสมบูรณ์แบบแล้ว คุณพ่อคุณแม่ทุกคนก็ล้วนอยากให้ลูกเติบโตมาเป็นคนที่ประสบความสำเร็จในชีวิต แต่ในสังคมปัจจุบัน การจะเป็นคนเก่งที่ฉลาดอย่างเดียวคงไม่พอ ต้องมีความฉลาดทางอารมณ์ ที่ประกอบด้วย ความเก่ง ความดี และความสุข ควบคู่กันไปด้วย

ซึ่งวิธีเลี้ยงลูกให้เก่ง ดี และมีความสุขนั้น ไม่จำเป็นต้องเสียค่าใช้จ่ายสูง หรือหาซื้อของแพง ๆ ขอเพียงแค่คุณพ่อคุณแม่เข้าใจในตัวลูก เข้าใจในพัฒนาการของเด็กแต่ละช่วงอายุ และเลี้ยงดูเขาให้เหมาะสมตามวัย ก็จะทำให้เขาได้เรียนรู้ และเติบโตไปเป็นผู้ใหญ่ที่เก่ง ดี และมีความสุข ที่ประสบความสำเร็จทั้งด้านการเรียน การทำงาน และประสบความสำเร็จในชีวิตได้

สุภาพรรณ ศรีสุข (ครูแหม่ม)
ที่ปรึกษาวิชาการ โรงเรียนศิลปพัฒนาการสมองเด็ก K.D.S.