1 2 3 4... การนับเลขเป็นจุดเริ่มต้นของการเรียนคณิตศาสตร์ เมื่อนับเลขได้ต่อไปจึงหัดบวกลบเลข อาจจะด้วยการนับนิ้ว นับสิ่งของที่นำมาใช้แทนตัวเลข ซึ่งอาจบวกได้ในหลักหน่วย หลักสิบ หรือหลักร้อย หากเรามีสิ่งของที่นำมาใช้แทนตัวเลขเพียงพอ แล้วถ้ามีแค่นิ้วมือของเราล่ะ การนับสูงสุดหรือการบวกลบเลขก็คงทำได้ไม่เกินสิบ แต่จริง ๆ แล้วในทางคณิตศาสตร์ เราสามารถใช้สิบนิ้วของเรานับเลขและบวกลบเลขได้มากกว่านั้น นั่นหมายความว่าเราสามารถนับเลขไปได้เรื่อย ๆ เป็นร้อย เป็นพัน เป็นหมื่น หรือเป็นสิบล้านก็ได้ ในกรณีที่ต้องรับหรือบวกเลขจำนวนมาก ๆ

นับ 1-10

ก่อนอื่นมาดูที่นิ้วมือของเราทั้ง 10 นิ้ว จะเห็นได้ว่า หากให้นิ้วแต่ละนิ้วแทนจำนวน 1 เราก็คงนับได้แค่ 1-10 เท่านั้น ซึ่งก็ไม่ใช่เรื่องแปลก เพราะคนส่วนใหญ่ก็เป็นเช่นนั้น

นับ 1-35

คือการแทนนิ้วแต่ละนิ้วของมือข้างหนึ่งด้วยจำนวน  1  เมื่อนับครบ 5 แล้วมานับนิ้วของมืออีกข้างเป็น 6 แล้วย้ายกลับไปนับ 7 ที่นิ้วมือข้างที่แทนจำนวน 1 เมื่อนับครบถึง 11 แล้วจึงมานับเลขต่อไปที่มืออีกข้างเป็น 12  วิธีนี้จะทำให้นับเลขได้ 35 หน่วย

นับ 1-99

วิธีนี้เรียกว่า Chisenbop ซึ่งทำให้เรานับเลขได้สูงสุดที่จำนวน 99 โดยใช้การกางนิ้วและหุบนิ้วช่วย เริ่มจากการนับนิ้วชี้เป็น 1 นิ้วกลางเป็น 2 นิ้วนางเป็น 3 นิ้วก้อยเป็น 4 และเมื่อจะนับนิ้วโป้งเป็น 5 ให้หุบนิ้วอื่น ๆ ลงไป แล้วจึงเริ่มนับอีกครั้งที่นิ้วชี้ให้เป็น 6 นิ้วกลางให้เป็น 7 นิ้วนางให้เป็น 8  นิ้วก้อยให้เป็น 9  และเมื่อจะนับ 10 ให้ไปทดไว้ที่นิ้วชี้มือขวา ทำเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ จะทำให้สามารถนับนิ้วได้ถึง 99

นับ 1-24

บางคนอาจใช้วิธีนับช่องเล็ก ๆ แต่ละช่องบนข้อนิ้วแทนจำนวน 1 หน่วย โดยนิ้วชี้ นิ้วกลาง นิ้วนาง และนิ้วก้อยของมือแต่ละข้าง จะประกอบไปด้วยช่องเล็กๆ นิ้วละ 3 ช่อง และด้วยวิธีนี้เมื่อรวมทั้งสองข้างแล้ว จะทำให้เราสามารถนับนิ้วได้ถึง 24 หน่วย แต่เราจะเว้นส่วนของนิ้วโป้งไว้เพื่อใช้ในการชี้เป้าเวลานับ

นับ 1-144

การนับในแบบต่อไปทำให้เราสามารถนับเลขได้มากขึ้นถึงหลักร้อย เมื่อเรากำหนดให้มือสองข้างทำหน้าที่ที่ต่างกันออกไปในการแทนตัวเลข โดยให้มือหนึ่งเป็นมือหลัก ส่วนมืออีกข้างเป็นมือนับ เช่น สมมติให้มือข้างขวาเป็นมือทด และมือข้างซ้ายเป็นมือนับ เมื่อเรานับแต่ละช่องบนนิ้วมือข้างซ้ายครบถึง 12 แล้ว ก็ให้ย้ายมาทดไว้ที่ช่องที่หนึ่งของมือขวา จากนั้นนับมือข้างซ้ายต่อจนครบ 24 จึงย้ายมาทดไว้ที่ช่องที่สองของมือขวา เมื่อทำเช่นนี้ไปเรื่อยๆ จะทำให้เราสามารถนับเลขได้ถึง 144 หน่วยเลยทีเดียว

นับ 1-576

วิธีต่อไปเป็นการประยุกต์เพิ่มจากการนับ 1-144 โดยวิธีการนับ 1-144 นั้นเรานับที่ช่องเล็กๆ ในแต่ละนิ้ว แต่วิธีนี้เราจะนับรวมขีดของข้อนิ้วแต่ละข้อไปด้วย และด้วยวิธีนี้เราจะนับเลขได้ 6 จำนวนในแต่ละนิ้วมือ เมื่อรวม 4 นิ้ว (ชี้ กลาง นาง ก้อย) นับได้ 24 จำนวน ซึ่งหากใช้หลักการของมือทดกับมือนับ จะทำให้เรานับเลขได้เป็น 24x24 จำนวน นั่นคือ เราสามารถนับเลขได้ถึงจำนวน 576

นับ 1-1023

วิธีนี้เรียกว่าเป็นวิธีการนับเลขแบบฐาน 2 โดยกำหนดให้แต่ละนิ้วเป็นเลข 2 ยกกำลัง 0-9 ดังนั้น นิ้วแต่ละนิ้วจะมีตัวเลขประจำอยู่ คือ 1 2 4 8 16 32 64 128 256 512 ในการนับหรือรวมเลขด้วยการนับนิ้ว จะต้องจำให้ได้ว่านิ้วแต่ละนิ้วแทนเลขอะไร จึงทำนิ้วประกอบเพื่อแทนสัญลักษณ์ได้ถูกต้อง เช่น 3 ต้องกางนิ้วที่แทนเลข 1 และ 2 ออกมา หรือเลข 17 ต้องกางนิ้วที่แทนเลข 16 และ 1 ออกมา ซึ่งวิธีนี้จะทำให้เราสามารถนับเลขได้ไปถึง 1023

ถ้าเราชำนาญพอที่จะกำหนดการงอนิ้วเป็นเป็นตัวเลขอีกชุด ก็สามารถเพิ่มชุดเลขฐาน 3 (คือ 3 ยกกำลัง 0-9) ลงไปบนนิ้วได้อีก ซึ่งเป็นไปได้ว่าจะสามารถทำให้นับนิ้วได้ถึงหลักหมื่น และถ้าเราจะใช้นิ้วเท้าช่วยนับก็อาจทำให้นับไปได้ถึงหลักล้านทีเดียว หลักการนี้หากฝึกฝนใช้งานบ่อย ๆ จะสามารถช่วยให้เราคำนวณตัวเลขได้อย่างคล่องแคล่วโดยไม่ต้องใช้เครื่องคิดเลขเลย