ระบบกำจัดสารมลพิษในไอเสีย

      ในเมืองใหญ่ ๆ ยานยนต์ที่ใช้เครื่องยนต์ดีเซลถือเป็นแหล่งกำเนิดสารมลพิษที่ออกมากับไอเสียของเครื่องยนต์ประกอบด้วย คาร์บอนมอนอกไซค์ และไฮโดรคาร์บอน ในรูปของเชื้อเพลิงที่ยังไม่เผาไหม้หรือเผาไหม้ไปบางส่วน และออกไซค์ของไนโตรเจน ปริมาณของสารมลพิษในไอเสียขึ้นอยู่กับเทคโนโลยีของยานยนต์และสภาวะการทำงาน  นอกจากสารมลพิษที่ออกมากับไอเสียแล้วยังมีสารมลพิษจำพวกไฮโดรคาร์บอนที่ออกมากับไอระเหยจากห้องเพลาข้อเหวี่ยงและไฮโดรคาร์บอนที่ระเหยออกมาจากถังน้ำมันคาร์บูเรเตอร์และตามข้อต่อต่าง ๆ ของระบบท่อส่งเชื้อเพลิงซึ่งจะต้องมีการควบคุมด้วยเช่นกัน สำหรับส่วนของเครื่องยนต์ดีเซลนั้นออกไซค์ของไนโตรเจนมีความเข้มข้นใกล้เคียงกับเครื่องยนต์เบนซิน  ส่วนคาร์บอนมอนอกไซค์และไฮโดรคาร์บอนมักมีความเข้มข้นต่ำกว่า อย่างไรก็ตามไฮโดรคาร์บอนในไอเสียของเครื่องยนต์ดีเซลอาจมีการควบแน่นอยู่ในรูปของควันสีขาวในช่วงการสตาร์ทและช่วงอุ่นเครื่องยนต์ได้  สารไฮโดรคาร์บอนในไอเสียบางชนิดทำให้เกิดกลิ่น ยิ่งไปกว่านั้นเครื่องยนต์ดีเซลยังเป็นแหล่งกำเนิดที่สำคัญของฝุ่นละอองและควันดำอีกด้วย

แคทาลิติกคอนเวอร์เตอร์

      แคทาลิติกคอนเวอร์เตอร์ในรถยนต์ที่ใช้เครื่องยนต์เบนซินมีลักษณะเป็นกล่องโลหะติดตั้งอยู่ที่ระบบท่อไอเสียระหว่างเครื่องยนต์กับหม้อเก็บเสียง  ภายในกล่องแคทาลิติกคอนเวอร์เตอร์มีชิ้นส่วนรูปทรงกระบอกซึ่งมีหน้าตัดประกอบด้วยช่องเล็ก ๆ จำนวนมากลักษณะคล้ายรังผึ้ง  ชื้นส่วนนี้ทำมาจากเซรามิกส์หรือโลหะที่ผิดภายในช่องเล็ก ๆ มีสารที่เป็นตัวเร่งปฏิกิริยาจำพวกแพลทินัม แพลเลเดียมและโรเดียมเคลือบอยู่ ไอเสียจากเครื่องยนต์จะไหลผ่านช่องเล็ก ๆ จำนวนมากของแคทาลิติกคอนเวอร์เตอร์  สารที่เคลือบอยู่บนผิวบางชนิดจะทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยาออกซิเดชั่นทำให้สารมลพิศจำพวกคาร์บอนมอนอกไซค์และไฮโดรคาร์บอนรวมตัวกับออกซิเจนแล้วเปลี่ยนเป็นคาร์บอนไดออกไซค์และไอน้ำ  สารที่เคลือบอยู่บนผิวบางชนิดจะทำหน้าที่เร่งปฏิกิริยารีดักชันทำให้คาร์บอนมอนอกไซค์และไฮโดรคาร์บอนรวมตัวกับไนทริกออกไซค์แล้วเปลี่ยนเป็นคาร์บอนไดออกไซต์ ไนโตรเจน และไอน้ำ

กับดักเขม่าและฝุ่นละออง

      ในกรณีของเครื่องยนต์ดีเซลมลพิษในไอเสียที่มีความสำคัญและมีความยุ่งยากในการกำจัดก็คือ เขม่าและฝุ่นละอองและออกไซค์ของไนโตรเจน ทั้งนี้เนื่องจากเครื่องยนต์ดีเซลทำงานโดยใช้ส่วนผสมของเชื้อเพลิงและอากาศที่เจือจางตลอดช่วงการทำงาน  ดังนั้นสารมลพิษจำพวกคาร์บอนมอนอกไซค์และไฮโดรคาร์บอนจึงไม่ได้เป็นปัญหาที่รุนแรงมากนัก