สังคมชมพูทวีปในสมัยก่อนพระพุทธเจ้ามีคติความเชื่อและแนวทางการปฏิบัติที่หลากหลายตามลัทธิและศาสนาที่ตนนับถือ

ตัวชี้วัด
   ส 1.1  ม.4-6/1  วิเคราะห์สังคมชมพูทวีปและคติความเชื่อทางศาสนาสมัยก่อนพระพุทธเจ้าหรือสังคมสมัยของศาสดาที่ตนนับถือ

จุดประสงค์การเรียนรู้
1. วิเคราะห์ลักษณะของสังคมชมพูทวีปและคติความเชื่อทางศาสนาสมัยก่อนพระพุทธเจ้าในด้านการเมืองการปกครองได้
2. วิเคราะห์ลักษณะของสังคมชมพูทวีปและคติความเชื่อทางศาสนาสมัยก่อนพระพุทธเจ้าในด้านสังคมได้
3. วิเคราะห์ลักษณะของสังคมชมพูทวีปและคติความเชื่อทางศาสนาสมัยก่อนพระพุทธเจ้าในด้านศาสนาและลัทธิความเชื่อได้

สาระการเรียนรู้แกนกลาง
 - ลักษณะของสังคมชมพูทวีปและคติความเชื่อทางศาสนาสมัยก่อนพระพุทธเจ้า

ความสามารถในการสื่อสาร
ความสามารถในการคิด
 - ทักษะการคิดวิเคราะห์
ความสามารถในการใช้ทักษะชีวิต
 - กระบวนการทำงานกลุ่ม

1. รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์
2. มีวินัย
3. ใฝ่เรียนรู้

(วิธีสอนโดยการจัดการเรียนรู้แบบร่วมมือ :  เทคนิคคู่คิด)
นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน หน่วยการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง ประวัติและความสำคัญของพระพุทธศาสนา

ชั่วโมงที่ 1
1. ครูให้นักเรียนเล่าจินตนาการของตนว่า  นักเรียนคิดว่าสังคมของคนในชมพูทวีปเป็นอย่างไร โดยใช้ประสบการณ์ความรู้ของนักเรียนที่เคยเรียนประวัติศาสตร์เกี่ยวกับทวีปเอเชีย  ซึ่งนักเรียนอาจตอบแตกต่างกันไป  จากนั้นครูให้นักเรียนแสดงความคิดว่าสภาพสังคมดังกล่าวนั้น จะก่อให้เกิดปัญหาต่างๆ อย่างไรบ้าง  เช่น
    - ปัญหาความยากจน
    - ปัญหาการแบ่งชนชั้นวรรณะ
    - ปัญหาสุขอนามัย
    - ปัญหาการคมนาคม
         ฯลฯ
2. ครูอธิบายเชื่อมโยงให้นักเรียนเข้าใจถึงลักษณะของสังคมชมพูทวีปสมัยก่อนที่พระพุทธเจ้าจะตรัสรู้และประกาศศาสนานั้นมีความแตกต่างจากปัจจุบัน  แล้วครูสรุปภาพรวมในแต่ละด้านให้นักเรียนฟังพร้อมใช้แผนที่ประกอบคำอธิบาย
      1) ด้านการเมืองการปกครอง
      2) ด้านสังคม
      3) ด้านศาสนาหรือลัทธิความเชื่อ
3. ครูแบ่งนักเรียนออกเป็นกลุ่ม กลุ่มละ 6 คน คละกันตามความสามารถ คือ เก่ง  ปานกลางค่อนข้างเก่ง  ปานกลางค่อนข้างอ่อน และอ่อน จากนั้นให้สมาชิกในแต่ละกลุ่มจับคู่กันเป็น 3 คู่  และให้แต่ละคู่ร่วมกันศึกษาความรู้ เรื่อง ลักษณะของสังคมชมพูทวีป และช่วยกันทำใบงาน ดังนี้
      1) คู่ที่ 1  ทำใบงานที่ 1.1 เรื่อง ลักษณะของสังคมชมพูทวีปด้านการเมืองการปกครอง
      2) คู่ที่ 2  ทำใบงานที่ 1.2 เรื่อง ลักษณะของสังคมชมพูทวีปด้านสังคม
      3) คู่ที่ 3  ทำใบงานที่ 1.3 เรื่อง ลักษณะของสังคมชมพูทวีปด้านศาสนาหรือลัทธิความเชื่อ
4. นักเรียนแต่ละคู่ช่วยกันทบทวนความถูกต้องของการทำใบงานที่คู่ของตนรับผิดชอบ และสร้างความเข้าใจให้ตรงกัน  เพื่อเตรียมการถ่ายทอดความรู้ให้แก่คู่อื่นในกลุ่ม

ชั่วโมงที่ 2
1. ครูซักถามนักเรียนถึงความพร้อมในการถ่ายทอดความรู้ของตนเองให้แก่เพื่อนคู่อื่นๆ ฟัง
2. นักเรียนแต่ละคู่ในกลุ่มผลัดกันอธิบายความรู้จากใบงานที่ตนรับผิดชอบให้แก่สมาชิกอีก 2 คู่ในกลุ่มฟังเรียงลำดับจากใบงานที่ 1.1 -1.3
3. นักเรียนสมาชิกในกลุ่มซึ่งเป็นผู้รับฟังผลัดกันซักถามข้อสงสัยจากการฟังคำอธิบายของเพื่อน จนทุกคนมีความเข้าใจกระจ่างชัดเจนกันทุกคน
4. ครูสุ่มเรียกนักเรียนออกมานำเสนอผลงานที่หน้าชั้นเรียนเรียงตามลำดับ กลุ่มละ 1 หัวข้อ และให้กลุ่มอื่น ซึ่งเป็นผู้ฟังมีโอกาสเสนอแนะเพิ่มเติมในส่วนที่แตกต่างกัน
5. ครูและนักเรียนช่วยกันสรุปความรู้เกี่ยวกับลักษณะของสังคมชมพูทวีปและคติความเชื่อทางศาสนาในสมัยก่อนพระพุทธเจ้า

สื่อการเรียนรู้
1. หนังสือเรียน  พระพุทธศาสนา ม. 4
2. หนังสือค้นคว้าเพิ่มเติม
      1) ธรรมปิฎก, พระ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). ธรรมนูญชีวิต. กรุงเทพมหานคร : บริษัท สหธรรมมิก จำกัด, 2541.
      2) ธรรมปิฎก, พระ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต). หลักการศึกษาในพระพุทธศาสนา. กรุงเทพมหานคร :คณะครุศาสตร์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2531.
      3) ไพศาล วิสาโล, พระ. พุทธศาสนากับคุณค่าร่วมสมัย. กรุงเทพมหานคร : สำนักพิมพ์เทียนวรรณ, 2527.
3. ตัวอย่างสื่อประกอบการสอน
4. แผนที่ชมพูทวีป
5. ใบงานที่ 1.1 เรื่อง  ลักษณะของสังคมชมพูทวีปด้านการเมืองการปกครอง
6. ใบงานที่ 1.2 เรื่อง  ลักษณะของสังคมชมพูทวีปด้านสังคม
7. ใบงานที่ 1.3 เรื่อง  ลักษณะของสังคมชมพูทวีปด้านศาสนาหรือลัทธิความเชื่อ

แหล่งการเรียนรู้
1. ห้องสมุด
2. แหล่งข้อมูลสารสนเทศ
    - th.wikipedia.org/wiki/พระพุทธศาสนา
    - www.oknation.net/blog/print.php?id=262742

ไฟล์ใบงาน:

ไฟล์แบบทดสอบ: