การเขียนเรียงความ คือ การแสดงความคิด ความรู้สึก ความเข้าใจของเราให้ผู้อื่นทราบ การแสดงออกดังกล่าวนี้ย่อมทำได้ด้วยการเขียนเป็นตัวหนังสือจะพูดก็ดี จะเขียนเป็นตัวหนังสือก็ดี เราย่อมหยิบเอาถ้อยคำมาเรียงลำดับกันเป็นข้อความสั้นๆ เรียกว่า ประโยค ประโยคแต่ละประโยคย่อมมีเนื้อเรื่องติดต่อกัน รวมเป็นข้อความใหญ่ เรียกว่า เรื่องหนึ่ง การที่หยิบเอาถ้อยคำมารวมกันเข้าเป็นประโยค แล้วลำดับประโยคเป็นข้อความนี้บางคนก็ทำได้ดี ทำให้ผู้อ่านทราบเรื่องราวชัดเจน น่าฟัง น่าอ่าน นอกจากนี้ การเขียนเรียงความต้องมีการย่อหน้าที่ดี รู้จักใช้สำนวนภาษาให้น่าอ่านและประทับใจผู้อ่านด้วย
การเขียนเรียงความจึงเป็นการฝึกให้ผู้เขียนรู้จักใช้ความคิด ความเห็น และความรู้ของตนในการเรียบเรียงขึ้นเป็นเรื่องราว และถ่ายทอดความรู้สู่ผู้อ่าน เมื่อผู้อ่านได้อ่านแล้วสามารถที่จะเข้าใจตามลำดับเนื้อความที่เป็นขั้นตอน ทั้งนี้ก็เพราะการเขียนเรียงความต้องเขียนตามหลักการใช้ภาษา ความถูกต้อง เนื้อหาสาระน่าอ่าน ซึ่งแตกต่างจากการเขียนและการประพันธ์ประเภทอื่นๆ
