ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้

ดิน
   องค์ประกอบของดิน

       1. แร่ธาตุ เกิดจากการสึกกร่อนแตกสลายของหินเป็นชิ้นเล็ก ๆ
       2. ซากพืชซากสัตว์ มีสารอาหารที่ทำให้พืชเจริญเติบโตได้ดี
       3. น้ำ ช่วยละลายแร่ธาตุในดินและให้พืชดูดธาตุอาหารจากดินไปใช้
       4. อากาศ

   ประเภทของดิน
       1. ดินทราย อุ้มน้ำน้อย มีความอุดมสมบูรณ์น้อย
       2. ดินเหนียว อุ้มน้ำและแร่ธาตุได้มาก แต่ระบายน้ำและอากาศไม่ดี เหมาะสำหรับปลูกพืชบางชนิดที่ต้องการน้ำมาก เช่น ข้าว
       3. ดินร่วน อุ้มน้ำได้ดี ระบายน้ำและอากาศได้ดี เหมาะสำหรับเพาะปลูกพืชทั่วไป

   สมบัติของดิน
       1. เนื้อดิน พิจารณาจากของชั้นดินที่มีลักษณะแตกต่างกัน
       2. สีของดิน บ่งบอกถึงกระบวนการเกิดดิน แร่ที่เป็นองค์ประกอบของดิน และความอุดมสมบูรณ์ของดิน เช่น
          ดินสีดำหรือสีน้ำตาลเข้ม เกิดจากดินที่มีการทับถมของอินทรียวัตถุจำนวนมาก เป็นดินที่มีความอุดมสมบูรณ์
          ดินสีน้ำเงินปนเทา เกิดจากดินที่มีการระบายน้ำไม่ดี
          ดินสีประ เกิดจากดินที่มีน้ำขังสลับกับการแห้งของน้ำในช่วงปี
       3. ชั้นของดิน แบ่งตามความลึก
          ดินชั้นบน มีซากพืชซากสัตว์ที่เน่าเปื่อยสูง มีสีเข้มกว่าชั้นอื่น
          ดินชั้นล่าง มีซากพืชซากสัตว์ที่เน่าเปื่อยน้อย มีสีอ่อนกว่าดินชั้นบน
       4. ความพรุนของดิน เม็ดดินขนาดใหญ่จะมีช่องว่างระหว่างเม็ดดิน ทำให้น้ำและอากาศผ่านได้ดีกว่า

   ลักษณะภายในของดินที่ไม่สามารถมองเห็นหรือสัมผัสได้โดยตรง คือ
       1. ความเป็นกรดเป็นด่างของดิน เนื่องจากปริมาณแร่ธาตุที่อยู่ในเม็ดดินมีจำนวนต่างกัน
       2. ความเค็มของดิน เกิดจากเกลือสะสมอยู่ในดินเป็นจำนวนมาก

   ประโยชน์ของดิน
       1. การเกษตรกรรม ใช้เพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์ แต่การเพาะปลูกต้องใช้ดินที่เหมาะสมด้วย
       2. แหล่งที่อยู่อาศัย คนใช้สร้างถนน บ้านสัตว์บางชนิดใช้อาศัยใต้ดิน
       3. เครื่องใช้ ดินเหนียวนำมาปั้นเป็นสิ่งต่าง ๆ

แหล่งที่มา : สำนักพิมพ์ วัฒนาพานิช www.wpp.co.th