ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้

ผู้แต่งและประวัติผู้แต่ง
   พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) เกิดวันที่ ๕ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๓๖๕ เป็นผู้แต่งตำราภาษาไทย และเป็นอาจารย์สอนวิชาภาษาไทยแก่เจ้านายในสมัยรัชกาลที่ ๕ ท่านถึงแก่อนิจกรรมเมื่อวันที่ ๑๖ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๓๔ รวมสิริอายุได้ ๖๘ ปี

ลักษณะคำประพันธ์
   อินทรวิเชียรฉันท์

เรื่องย่อ
   ในนมัสการมาตาปิตุคุณ จะกล่าวถึงพระคุณอันยิ่งใหญ่ของบิดามารดาที่ต้องเหนื่อยเลี้ยงดูจนลูกเติบโต ส่วนนมัสการอาจริยคุณ จะกล่าวถึงพระคุณของครูอาจารย์ที่สั่งสอนให้ความรู้แก่ศิษย์ ซึ่งเราควรรำลึกถึงพระคุณของบิดามารดาตลอดจนครูอาจารย์

สาระน่ารู้
   ทิศ ๖
   ทิศ ๖ ในทางพระพุทธศาสนา หมายถึง บุคคลที่มีความสัมพันธ์กับเรา มี ๖ ประเภท ซึ่งเปรียบได้กับทิศต่าง ๆ ได้แก่ ทิศตะวันออก คือ บิดามารดา ทิศใต้ คือ ครูอาจารย์ ทิศตะวันตก คือ บุตรและภริยา ทิศเหนือ คือ มิตรสหาย ทิศเบื้องล่าง คือ ลูกจ้าง บริวาร และทิศเบื้องบน คือ พระสงฆ์ นักบวช

ข้อคิด คติคำสอน และความจรรโลงใจ
   ๑. บิดามารดาเป็นพรหมของบุตร ทำหน้าที่อบรมสั่งสอนและเลี้ยงดูบุตรจนเติบโต ดังนั้นผู้ที่เป็นบุตรจึงควรสำนึกในบุญคุณของท่านทั้งสอง และปฏิบัติต่อท่านเพื่อให้ท่านมีความสุขทั้งกายและใจ
   ๒. ครูอาจารย์เป็นผู้อบรมสั่งสอนศิษย์ต่อจากบิดามารดา ทำให้ศิษย์มีความรู้ สามารถนำไปใช้ดำเนินชีวิต ดังนั้นผู้ที่เป็นศิษย์จึงควรยกย่องและเคารพเชื่อฟังคำสั่งสอนของครู

คำสำคัญ มาตาปิตุคุณและอาจริยคุณ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) อินทรวิเชียรฉันท์ ทิศ ๖

แหล่งที่มา : สำนักพิมพ์ วัฒนาพานิช www.wpp.co.th