ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้

ระบบต่าง ๆ ของร่างกาย
     ร่างกายของคนเราประกอบด้วยระบบต่าง ๆ ซึ่งทำงานเชื่อมโยงกัน ระบบประสาทประกอบด้วย สมอง ไขสันหลัง และเส้นประสาททั่วร่างกาย มีหน้าที่ควบคุมการทำงานอวัยวะทุกส่วนของร่างกาย ระบบสืบพันธุ์ประกอบด้วยอวัยวะสืบพันธุ์ที่ทำหน้าที่ในการดำรงเผ่าพันธุ์ ส่วนระบบต่อมไร้ท่อประกอบด้วยต่อมไร้ท่อที่ผลิตฮอร์โมนออกมาควบคุมระบบต่าง ๆ ในร่างกายให้ทำงานได้ตามปกติ

แนวทางการบำรุงรักษาระบบประสาท ได้แก่
     1. ระวังไม่ให้เกิดการกระทบกระเทือนบริเวณศีรษะ เนื่องจากมีผลต่อสมอง
     2. ระมัดระวังไม่ให้เกิดโรคทางสมอง
     3. หลีกเลี่ยงยาที่มีผลต่อสมอง รวมทั้งสารเสพติดและเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
     4. พยายามผ่อนคลายความเครียด
     5. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย โดยเฉพาะอาหารที่ให้วิตามินบี 1 สูง

     แนวทางในการบำรุงรักษาอวัยวะในระบบสืบพันธุ์ ได้แก่
     1. ดูแลร่างกายให้แข็งแรงโดยการรับประทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
     2. ออกกำลังอย่างสม่ำเสมอ อย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้ง ครั้งละไม่ต่ำกว่า 30 นาที
     3. งดเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์
     4. พักผ่อนให้เพียงพอ ไม่เคร่งเครียด และทำจิตใจให้ร่างเริงแจ่มใสอยู่เสมอ
     5. ทำความสะอาดร่างกายอย่างทั่วถึงและสม่ำเสมอ อย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง
     6. สวมใส่เสื้อผ้าที่สะอาด ไม่อับชื้น และไม่รัดแน่นจนเกินไป
     7. ไม่ใช้เครื่องนุ่งห่ม ตลอดจนผ้าเช็ดตัวร่วมกับผู้อื่น เพราะอาจติดเชื้อบางชนิดได้
     8. ไม่สำส่อนทางเพศ เพราะอาจติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์
     9. เมื่อเกิดสิ่งผิดปกติเกี่ยวกับอวัยวะเพศ ควรรีบปรึกษาแพทย์

     แนวทางในการบำรุงรักษาระบบต่อมไร้ท่อ
     1. เลือกรับประทานอาหารที่มีคุณค่าทางโภชนาการในปริมาณที่เหมาะสม
     2. ดื่มน้ำให้เพียงพอ ประมาณวันละ 6—8 แก้ว เนื่องจากน้ำมีส่วนช่วยในการผลิตฮอร์โมน
     3. ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
     4. หลีกเลี่ยงหรือลดปริมาณเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
     5. หลีกเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่ส่งผลต่อระบบต่อมไร้ท่อ เช่น โรงงานอุตสาหกรรมต่าง ๆ
     6. พักผ่อนให้เพียงพอ จะช่วยให้ต่อมใต้สมองหลั่งฮอร์โมนที่ดี

การวางแผนดูแลสุขภาพของบุคคลในครอบครัว ชุมชน และสังคม
     การดูแลรักษาสุขภาพนับเรื่องสำคัญที่ต้องมีการวางแผนดูแลสุขภาพของบุคคลในครอบครัว ชุมชน และสังคมจะช่วยพัฒนาคุณภาพชีวิตของมนุษย์ให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข ปัจจุบัน มีหน่วยงานต่าง ๆ ทั้งของรัฐและเอกชนที่ดูแลเกี่ยวกับการวางแผนดูแลสุขภาพ เช่น โรงพยาบาลในชุมชนใกล้บ้าน ศูนย์บริการสาธารณสุขใกล้บ้าน และสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด

คำสำคัญ  ระบบประสาท  สมอง  ไขสันหลัง  ระบบสืบพันธุ์  รังไข่  อสุจิ  เทสทอสเทอโรน  เอสโทรเจน  โพรเจสเทอโรน  ต่อมไร้ท่อ  การวางแผนดูแลสุขภาพ 

แหล่งที่มาของเนื้อหา : สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช www.wpp.co.th