ผังมโนทัศน์สาระการเรียนรู้

อาหารตามวัย
     คือ แนวทางในการจัดอาหารให้เหมาะสมกับวัยของผู้บริโภคทั้งในด้านปริมาณและคุณภาพ ซึ่งแต่ละวัยจะมีการจัดปริมาณอาหารและสารอาหารที่จะได้รับแตกต่างกันไปตามช่วงวัย คือ ช่วงวัยทารก เด็กก่อนวัยเรียน วัยรุ่น ผู้ใหญ่ และวัยสูงอายุ

โรคที่เป็นสาเหตุสำคัญของการเจ็บป่วยและการเสียชีวิตของคนไทย
โรคสำคัญที่คนไทยเป็นกันมาก คือ
     1. โรคมะเร็ง คือ เนื้องอกชนิดร้ายที่กลายมาจากเนื้อเยื่อปกติของร่างกาย มีการเจริญเติบโตและแพร่กระจายได้อย่างรวดเร็ว และเป็นอันตรายต่อร่างกาย
     2. โรคหัวใจขาดเลือด เกิดจากหลอดเลือดแดงโคโรนารี (coronary artery) ซึ่งเป็นหลอดเลือดหลักที่นำเลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจตีบตัน ซึ่งจะทำให้เลือดไปเลี้ยงกล้ามเนื้อหัวใจลดลงหรือหยุดชะงัก
     3. ภาวะไตวาย (kidney failure) หมายถึง ภาวะที่ไตทำงานไม่ได้หรือได้น้อยกว่าปกติจนทำให้ไม่สามารถขับน้ำและของเสียในกระแสเลือดออกมาทางปัสสาวะได้

ปัญหาสุขภาพในชุมชน
การเกิดโรคติดต่อในชุมชนมีองค์ประกอบ 3 ประการที่สำคัญ คือ
     1. เชื้อโรค คือ สิ่งมีชีวิตที่ทำให้เกิดโรคขึ้นในร่างกายของมนุษย์
     2. คน คือ บุคคลที่ได้รับเชื้อโรคแล้วมีอาการป่วย การติดเชื้อและการเจ็บป่วยซึ่งขึ้นอยู่กับพฤติกรรมสุขภาพและความต้านทานโรค
     3. สิ่งแวดล้อม การมีสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมและไม่ถูกสุขลักษณะก็ถือว่าเป็นแหล่งแพร่เชื้อโรคติดต่อ

การออกกำลังกาย การพักผ่อน และการสร้างเสริมสมรรถภาพทางกาย
หลักปฏิบัติเกี่ยวกับการออกกำลังกาย เพื่อนำมาใช้ในการวางแผนและการจัดเวลาในการออกกำลังกาย มีดังนี้
     1. ยึดหลัก “4 พ.” คือ บ่อยพอ หนักพอ นานพอ และพอใจ
     2. สำรวจสุขภาพของตนเอง
     3. ตัดสินใจเลือกชนิดของการออกกำลังกาย โดยให้เหมาะกับเพศ วัย และสภาพร่างกายตน
     4. กำหนดโปรแกรมการออกกำลังกาย

การทดสอบสมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ
     การทดสอบสมรรถภาพทางกายของนักเรียนในประเทศไทยนิยมใช้แบบทดสอบสมรรถภาพทางกายมาตรฐานระหว่างประเทศ (International Committee for the Standardization of Physical Fitness Test: ICSPFT) ประกอบด้วยรายการทดสอบ ดังนี้
     1. วิ่งเร็ว 50 เมตร (50 meter sprints)
     2. ยืนกระโดดไกล (standing broad jump)
     3. แรงบีบมือ (hand grip)
     4. ลุก–นั่ง 30 วินาที (30 second sit-up)
     5. ดึงข้อ (pull-up)
     6. วิ่งเก็บของ (shuttle run)
     7. วิ่งทางไกล (distance run)
     8. นั่งงอตัวไปข้างหน้า (sit and reach test)

คำสำคัญ  อาหารตามวัย  ปริมาณสารอาหารอ้างอิง  กิโลแคลอรี  โรคมะเร็ง  โรคหัวใจขาดเลือด  ภาวะไตวาย  ปัญหาสุขภาพในชุมชน  เชื้อโรค  พฤติกรรมสุขภาพ  การออกกำลังกาย  การพักผ่อน  สมรรถภาพทางกาย  4 พ. 

แหล่งที่มาของเนื้อหา : สำนักพิมพ์วัฒนาพานิช www.wpp.co.th