หากลูกโตแล้ว ควรเปิดโอกาสให้ลูกได้เลือกสถานที่ที่อยากไปด้วย และเมื่อได้จุดมุ่งหมายที่แน่นอน ก็ช่วยกันวางแผนต่อไปว่าจะไปพักที่โรงแรมใด ไปเที่ยวที่ไหน หรือทำกิจกรรมอะไรบ้าง ลอง List สถานที่ที่จะเดินทางไปในแต่ละวัน ช่วงเวลาต่าง ๆ เพื่อจะได้เตรียมตัวได้ถูก เพราะบางทีการมีเด็กเล็กไปด้วย เราต้องดูองค์ประกอบต่าง ๆ มากเป็นพิเศษ เช่น เราจะล่องเรือตอนเที่ยงในวันที่อากาศร้อน 35 องศา ลูกจะไหวไหม หรือถ้าอากาศร้อน อาจจะเปลี่ยนตารางการล่องเรือไปเป็นช่วงเย็นได้หรือเปล่า สิ่งเหล่านี้คุณพ่อคุณแม่ต้องพยายามดูถึงความเหมาะสมในการจัดตารางท่องเที่ยวในแต่ละวันด้วย
2.1 เอกสารของทุกคนในครอบครัว ตรวจเช็คก่อนว่าพาสปอร์ตมีอายุเหลือมากกว่า 6 เดือนหรือไม่ สำหรับเจ้าตัวเล็กที่เดินทางออกนอกประเทศครั้งแรก คุณพ่อคุณแม่ควรพาลูกไปทำพาสปอร์ตล่วงหน้าก่อนเดินทาง 2 เดือนเป็นอย่างน้อย และจัดการเรื่องวีซ่าในลำดับต่อไป (สำหรับในบางประเทศที่ต้องใช้) โดยไม่ให้กระชั้นชิดกับวันเดินทางมากนัก
2.2 หากมีการวางแผนล่วงหน้าเป็นเวลานาน ก็จะได้ตั๋วเครื่องบินในราคาที่ถูกมาก ๆ อย่าลืมเช็คราคาตั๋วจากเว็บไซต์ต่าง ๆ เพื่อเทียบราคาก่อน
2.3 อีกหนึ่งสิ่งสำคัญที่มีแล้วจะอุ่นใจ เพราะหากเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิดขึ้นมาระหว่างท่องเที่ยว ประกันเดินทางที่ครอบคลุมค่าใช้จ่ายจะทำให้ชีวิตของเราง่ายขึ้น ซึ่งปกติค่าเบี้ยประกันจะคำนวณจากประเทศที่คุณไปและจำนวนวันเดินทาง ดังนั้นก่อนซื้อควรศึกษากรมธรรม์ให้ดี และเลือกให้เหมาะกับการเดินทางของครอบครัวเรา
เราต้องเรียนรู้ว่าประเทศที่เราไปนั้นอยู่ในช่วงฤดูใด มีสภาพอากาศเป็นอย่างไร อุณหภูมิเฉลี่ยเท่าไหร่ เพื่อที่เราจะได้เตรียมเสื้อผ้าและอุปกรณ์ต่าง ๆ ที่จำเป็นต้องใช้ไปได้ถูก เช่น แม่แหม่มจะไปสิงคโปร์ แม่แหม่มเปิดดูสภาพอากาศของสิงคโปร์ในช่วงวันที่แม่แหม่มไป ซึ่งก็จะมีการแจ้งสภาพอากาศล่วงหน้าไว้ให้ ซึ่งช่วงที่แม่แหม่มไป อยู่ในช่วงหน้าฝน แม่แหม่มก็จะต้องเตรียมร่มไปด้วย สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งสำคัญที่เกี่ยวข้องกับสุขภาพของลูก ซึ่งพ่อแม่จะมองข้ามไม่ได้
เพื่อสร้างแรงบันดาลใจ โดยเตรียมความพร้อมให้ลูกได้ด้วยการหาหนังสือหรือภาพของประเทศและสถานที่ที่จะไปเที่ยวมาอ่าน หรือชวนลูกพูดคุย เพื่อเป็นการอุ่นเครื่องก่อนเจอสถานที่จริง ส่วนตัวคุณพ่อคุณแม่เองคงต้องทำการบ้านหนักหน่อย ต้องศึกษาเส้นทางการเดินทางภายในประเทศนั้น ๆ รวมถึงหาข้อมูลของสถานที่ท่องเที่ยวต่าง ๆ ด้วย โดยอาจมีการทำเป็นสมุดโน้ตเล่มเล็ก ๆ ไว้ว่า ในแต่ละวัน เราจะไปที่ไหนบ้าง และการเดินทางไปในแต่ละสถานที่ต้องเดินทางอย่างไร ถ้านั่งรถไฟต้องนั่งไปลงสถานีใด เพื่อช่วยให้การเดินทางง่ายและใช้เวลาได้รวดเร็วที่สุด
คุณแม่ควรแยกเป็นชุดของในแต่ละวันไว้เลย โดยดูจากความเหมาะสมของสถานที่ที่จะไป เช่น วันนี้เป็นทริปกลางแจ้ง ถ้าอากาศหนาวก็ควรมีเสื้อแขนยาวมีหมวก หรืออากาศร้อนก็เสื้อแขนสั้นกางเกงขาสั้น หมวก เพราะการแต่งกายให้เหมาะกับสภาพอากาศก็มีส่วนสำคัญสำหรับสุขภาพลูกเช่นกัน ถ้าลูกป่วยกลางทริปก็หมดสนุกแน่นอน โดยก่อนวันไปอาจมีการให้ลูกลองชุดที่เราเตรียมไว้ก่อน เพื่อดูว่าชุดคับไปหรือหลวมไป เน้นใส่สบายมาก่อนและความสวยงามเป็นประเด็นรองลงมาค่ะ
ก็ควรเตรียมชุดที่มีความคล่องตัว + ความสวยงาม (อันนี้ขาดไม่ได้นะคะ ^^) แต่อาจต้องคำนึงถึงความคล่องตัวเป็นหลัก เพราะจากประสบการณ์ของแม่แหม่มแล้ว การที่เราเดินทางกันเองโดยไม่มีพี่เลี้ยง บางทีเราต้องอุ้มลูก หรือบางทีเราต้องแบกสัมภาระของลูกไปด้วย การแต่งตัวให้คล่องแคล่วและทะมัดทะเมงจำเป็นมากค่ะ ยกตัวอย่างเช่น มีอยู่ทริปหนึ่งแม่แหม่มเอากระเป๋าสะพายข้างเก๋ ๆ ใบเล็กไป 1 ใบ คิดว่าจะใช้สะพายถ่ายรูปสวย ๆ ปรากฏว่า...ใส่สัมภาระลูกไม่ได้ กลายเป็นไปไหนต้องแบกกระเป๋า 2 ใบ จากจะสวย ๆ เก๋ ๆ ถ่ายรูป กลายเป็นยายป้าบ้าสมบัติไปเลยค่ะ ดังนั้นจากบทเรียนนี้ เมื่อเดินทางต่างประเทศ แม่แหม่มจะเลือกเป้สะพายหลังเท่ ๆ หรือกระเป๋า Tote bag เก๋ ๆ สักใบก็พอ สำหรับใส่ของสำคัญ ๆ ของตัวเอง และสัมภาระที่ต้องใช้ระหว่างวันของลูก
หากเด็กมีโรคประจำตัว ต้องพกติดตัวไปด้วยทุกครั้ง รวมทั้งยาสามัญ เช่น ยาแก้ปวด ลดไข้ ยาล้างแผล พลาสเตอร์ปิดแผล ยาแก้เมาเรือเมารถ เป็นต้น ซึ่งการเตรียมยารักษาโรคพื้นฐานนี้เป็นสิ่งสำคัญมากนะคะ เพราะถ้าลูกไปเจ็บป่วยหรือไม่สบายระหว่างการเดินทางท่องเที่ยวนั้น นอกจากจะทำให้ทริป ๆ นั้นหมดสนุกแล้ว ต้องบอกก่อนเลยค่ะว่าค่ารักษาในต่างประเทศถือว่าแพงมาก แสบน้อยของแม่แหม่มเคยไปไข้ขึ้นสูงที่สิงคโปร์ เจอค่ายาและค่าพบหมอรวมกัน หมดไปประมาณ 140 เหรียญ (คิดเป็นเงินไทยประมาณ 3,360 บาท) และในบางประเทศถ้าในวันเดินทางกลับ ลูกของเรามีอาการป่วยหรือมีไข้ อาจถูกทางตม. ประเทศนั้นกักตัวดูอาการ และยกเลิกเที่ยวบินของเราได้เลยนะคะ ดังนั้นเตรียมตัวให้ดี กันไว้ดีกว่าแก้แน่นอนที่สุดค่ะ
สุภาพรรณ ศรีสุข (ครูแหม่ม)
ที่ปรึกษาวิชาการ โรงเรียนศิลปพัฒนาการสมองเด็ก K.D.S.