Home
Education
Classroom
Knowledge
Blog
TV
ธรรมะ
กิจกรรม
โครงการทรูปลูกปัญญา

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช

Posted By Plookpedia | 26 มิ.ย. 60
64,280 Views

  Favorite

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช 

      เด็ก ๆ คงทราบกันดีแล้วว่า ต้นไม้หรือพืชรอบ ๆ ตัวเรามีความสำคัญต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์และสัตว์โลกเป็นอย่างมากเพราะพืชเป็นแหล่งผลิตออกซิเจนที่เราใช้หายใจ เป็นแหล่งของอาหาร และเราใช้พืชทำเสื้อผ้า บ้านเรือน ของใช้ต่าง ๆ หากไม่มีพืชก็คงไม่มีทั้งสัตว์และมนุษย์มาจนทุกวันนี้  ด้วยความสำคัญของพืชนักวิทยาศาสตร์จึงสนใจศึกษาพบว่า หากนำเนื้อเยื่อพืชมาเลี้ยงในหลอดทดลองโดยให้อาหารและสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมเลียนแบบธรรมชาติ เนื้อเยื่อพืชเพียงชิ้นเล็ก ๆ นี้จะสามารถเติบโตจนเป็นต้นพืชต้นใหม่ได้

 

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ

 

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ
การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ

 

      ความรู้ในการควบคุมการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อพืชในหลอดทดลองนี้ช่วยให้นักวิทยาศาสตร์สามารถเลี้ยงเนื้อเยื่อและเพิ่มจำนวนต้นพืชในหลอดทดลองได้มากมายเท่าที่ต้องการ ความก้าวหน้าทางการศึกษาเกี่ยวกับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชของนักวิทยาศาสตร์ยังนำมาใช้ประโยชน์มากขึ้นในการผลิตพืชที่ปลอดโรค การสร้างและคัดเลือกพืชพันธุ์ใหม่ที่มีลักษณะที่ต้องการ และการเก็บรักษาพันธุ์พืชไว้ในหลอดทดลองเพื่อใช้ประโยชน์ในอนาคต

 

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ

 

 

 

 

 

      การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช เป็นวิธีการหนึ่งที่นำความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมาใช้เพื่อเพิ่มจำนวนพืชเศรษฐกิจหลายชนิดอย่างรวดเร็ว เนื่องจากมีข้อได้เปรียบเมื่อเทียบกับการขยายพันธุ์โดยวิธีอื่น ๆ เช่น สามารถขยายพันธุ์พืชปริมาณมาก ๆ ในระดับเป็นหมื่นเป็นแสนต้นโดยใช้เวลาที่สั้นกว่า  โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีที่มีต้นแม่พันธุ์จำนวนน้อยและเป็นพืชที่เติบโตหรือขยายพันธุ์โดยวิธีธรรมดาได้ช้า การขยายพันธุ์โดยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชนี้ทำให้ได้พืชจำนวนมากที่มีคุณภาพสม่ำเสมอ  นอกจากนั้นพืชที่ได้ยังปลอดจากจุลินทรีย์ เช่น แบคทีเรีย  ราที่อาจเป็นสาเหตุของโรคพืชจึงเหมาะแก่การนำไปปลูกเพื่อให้ได้ต้นที่สมบูรณ์และมีผลผลิตสูงต่อไป

 

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ
การปฏิบัติงานในห้องปลอดเชื้อ ระยะระหว่างการติดตามการเจริญเป็นต้นอ่อนที่ขยายพันธุ์ได้ต่อไป โดยการเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช

 

      การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชเป็นการนำส่วนของพืชที่ประกอบด้วยเซลล์ที่มีชีวิตมาเลี้ยงในสภาวะปลอดเชื้อ  โดยให้อาหารสังเคราะห์ที่เตรียมขึ้นเฉพาะสำหรับการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อพืชแต่ละชนิด เพาะเลี้ยงให้เจริญเติบโตในสภาพแวดล้อม ได้แก่ อุณหภูมิ ความชื้น และแสง ที่ควบคุมอย่างเหมาะสม  ส่วนของพืชที่นำมาเพาะเลี้ยงโดยทั่วไปนิยมใช้ส่วนที่ยังอ่อนของอวัยวะต่าง ๆ เช่น ปลายยอด ข้อ ปล้อง ตา ดอกอ่อน อับเรณู เมล็ดอ่อน ส่วนต่าง ๆ ของต้นอ่อนหรือใช้เนื้อเยื่อ เช่น เนื้อเยื่อเจริญที่ปลายยอด เนื้อเยื่อแผ่นใบ เนื้อเยื่อของรากสะสมอาหาร เนื้อเยื่อผิวใบ เนื้อเยื่อจากใจกลางลำต้นที่ยังอ่อน หรือใช้เซลล์ เช่น เซลล์ภายในอับเรณูหรือแม้แต่เซลล์ที่กำจัดผนังเซลล์ออกไปที่เรียกว่า โพรโทพลาสต์ ส่วนที่นำมาเลี้ยงเหล่านี้จะสามารถเจริญเติบโตได้โดยได้รับแร่ธาตุที่จำเป็นสำหรับพืชและสารประกอบที่จะเอื้อให้เซลล์พืชมีการเจริญเติบโตได้เป็นปกติ ได้แก่ น้ำตาล วิตามิน กรดแอมิโน สารควบคุมการเจริญหรือฮอร์โมนพืช และสารประกอบจากธรรมชาติบางชนิด ซึ่งจะนำมาเตรียมรวมกันเป็นอาหารสังเคราะห์สำหรับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช  ส่วนสภาพแวดล้อมที่เหมาะสำหรับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชทั่ว ๆ ไป  ภายในภาชนะที่เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชควรมีความชื้นสูงโดยเฉพาะเมื่อเพาะเลี้ยงใหม่ ๆ ห้องที่ใช้เพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชมักควบคุมอุณหภูมิห้องประมาณ ๒๕ องศาเซลเซียสและมีแสงเพียงพอสำหรับการเจริญเติบโต  สิ่งสำคัญอีกประการหนึ่งของห้องเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช คือ การรักษาความสะอาดที่จะช่วยป้องกันการปนเปื้อนของจุลินทรีย์และทำให้เนื้อเยื่อพืชที่เลี้ยงมีสภาพปลอดเชื้อ  

 

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ
การควบคุมการเจริญของเนื้อเยื่อพืชที่นำมาเลี้ยงในสภาพปลอดเชื้อเป็นหัวใจสำคัญของการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช

 

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ
การควบคุมการเจริญของเนื้อเยื่อพืชที่นำมาเลี้ยงในสภาพปลอดเชื้อเป็นหัวใจสำคัญของการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช

 

      การศึกษาวิจัยเกี่ยวกับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชได้เบิกทางไปสู่การใช้ประโยชน์ในด้านต่าง ๆ อย่างกว้างขวาง  ดังตัวอย่างงานด้านการขยายพันธุ์พืชที่ทราบกันดี ทั้งการขยายพันธุ์แบบอาศัยเพศ เช่น การนำเมล็ดกล้วยไม้ที่เกิดจากการผสมข้ามพันธุ์ซึ่งปกติงอกได้น้อยในธรรมชาติมาเลี้ยงในอาหารสังเคราะห์ในสภาพปลอดเชื้อสามารถช่วยให้เมล็ดกล้วยไม้งอกได้ดีและได้ต้นกล้าจำนวนมาก ทำให้ได้กล้วยไม้พันธุ์ใหม่ ๆ ที่ตลาดต้องการ  ส่วนการขยายพันธุ์แบบไม่อาศัยเพศที่นำส่วนอื่น ๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับเซลล์สืบพันธุ์มาเลี้ยงในสภาพปลอดเชื้อและมีจุดประสงค์ต้องการเพิ่มจำนวนพืชที่ตรงพันธุ์นั้นมักใช้กับพืชที่มีราคาค่อนข้างสูง  ขยายพันธุ์ได้ช้าแต่มีความต้องการเป็นจำนวนมาก เช่น ไม้ดอกไม้ประดับ สมุนไพร ไม้ผล พืชไร่ และกล้าไม้ที่ใช้ในการปลูกป่า  ต้นที่ได้จากการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชมีข้อดี คือ ปลอดจากเชื้อแบคทีเรียและรา นอกจากนี้การเลี้ยงเนื้อเยื่อเจริญบริเวณปลายสุดของยอดที่ปลอดจากเชื้อไวรัสยังเป็นวิธีที่สามารถผลิตพืชปลอดไวรัสซึ่งช่วยให้เกษตรกรได้ปลูกพืชที่แข็งแรงและมีโอกาสได้ผลผลิตที่มีคุณภาพ  

      นอกจากนี้การเก็บรักษาพันธุกรรมพืชในสภาพปลอดเชื้อโดยการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชยังเป็นอีกทางหนึ่งที่ช่วยอนุรักษ์ความหลากหลายของพันธุ์พืชที่เป็นทรัพยากรของชาติ  การเก็บรักษาพันธุ์พืชในลักษณะดังกล่าวเป็นวิธีที่น่าสนใจเพราะมีข้อดี คือ ประหยัดพื้นที่และแรงงานสะดวกในการควบคุมสภาพแวดล้อมให้ชะลอหรือหยุดการเจริญของเนื้อเยื่อพืชชั่วคราว เพื่อการเก็บรักษาจนกว่าจะนำไปใช้ประโยชน์  การเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชสามารถนำมาใช้ในการปรับปรุงพันธุ์พืชโดยการชักนำให้เกิดการกลายของเซลล์เพิ่มโอกาสให้ได้พันธุ์ใหม่ ๆ ที่แตกต่างออกไปจากเดิม  ซึ่งบางลักษณะสามารถคัดเลือกได้สะดวกในระดับเซลล์การเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชบางวิธียังใช้สร้างพันธุ์พืชใหม่ที่ไม่มีโอกาสเกิดขึ้นตามธรรมชาติ เช่น พืชที่มีโครโมโซมเพียงครึ่งหนึ่งของต้นปกติ  พืชลูกผสมระหว่างพ่อแม่พันธุ์ที่มีพันธุกรรมแตกต่างกันมาก ๆ ซึ่งทำให้ผสมไม่ติดหรือไม่สามารถผสมพันธุ์กันได้  รวมไปถึงการถ่ายโอนยีนหรือสารพันธุกรรมของสิ่งมีชีวิตอื่นที่ควบคุมลักษณะที่ต้องการเข้าสู่เซลล์พืชแล้วนำไปเลี้ยงให้เจริญเป็นต้นพืชตามที่เรียกกันว่า พืชดัดแปรพันธุกรรม

 

การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ
การเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชมีบทบาทอย่างมากในการปรับปรุงพันธุ์และขยายพันธุ์กล้วยไม้

 

เว็บไซต์ทรูปลูกปัญญาดอทคอมเป็นเพียงผู้ให้บริการพื้นที่เผยแพร่ความรู้เพื่อประโยชน์ของสังคม ข้อความและรูปภาพที่ปรากฏในบทความเป็นการเผยแพร่โดยผู้ใช้งาน หากพบเห็นข้อความและรูปภาพที่ไม่เหมาะสมหรือละเมิดลิขสิทธิ์ กรุณาแจ้งผู้ดูแลระบบเพื่อดำเนินการต่อไป

Content

2
หลักการและวิธีการ
หลักการและวิธีการ โดยหลักการแล้วขั้นตอนการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชที่สำคัญ มีดังนี้ ๑. เลือกส่วนของพืชที่ต้องการ เพื่อนำมาเลี้ยงด้วยวิธีที่เหมาะสม โดยรักษาสภาพเนื้อเยื่อหรืออวัยวะนั้นให้อยู่ในสภาพที่สามารถเจริญเติบโตต่อไปได้ ๒. จัดเตรียมอาหารสังเครา
4K Views
3
อาหารสังเคราะห์สำหรับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช
อาหารสังเคราะห์สำหรับการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืช ปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จในการเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชที่สำคัญยิ่งประการหนึ่ง ได้แก่ อาหารสังเคราะห์ที่เตรียมขึ้นเพื่อเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชซึ่งต้องมีความเหมาะสมสามารถส่งเสริมการเจริญของเซลล์และเนื้อเยื่อพืชได้
8K Views
5
พฤติกรรมการเจริญของเนื้อเยื่อพืชที่เลี้ยงในสภาพปลอดเชื้อ
พฤติกรรมการเจริญของเนื้อเยื่อพืชที่เลี้ยงในสภาพปลอดเชื้อ ส่วนต่าง ๆ ของพืชที่มีการนำมาเลี้ยงในหลอดทดลองโดยทั่วไปแบ่งออกได้เป็น ๒ ลักษณะ คือ ส่วนที่มีตายอดหรือตาข้าง เช่น ปลายยอด ข้อ เอ็มบริโอ และส่วนที่ไม่มีตายอดหรือตาข้าง เช่น ปล้อง แผ่นใบ ส่วนต่าง ๆ
6K Views
6
การนำวิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชไปใช้ประโยชน์ในด้านต่าง ๆ
การนำวิธีการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชไปใช้ประโยชน์ในด้านต่างๆ จากการศึกษาเพื่อพัฒนาสูตรอาหารและวิธีการเพาะเลี้ยงพืชชนิดต่าง ๆ ที่ผ่านมา ทำให้นักพฤกษศาสตร์เห็นแนวทางในการนำการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชไปประยุกต์เพื่อให้เกิดประโยชน์ในด้านต่าง ๆ โดยเฉพาะอย่าง
7K Views
  • Posted By
  • Plookpedia
  • 15 Followers
  • Follow