การที่เด็กหลายคนมีปัญหากับชีวิตในโรงเรียน ไม่สามารถตั้งใจฟังสิ่งที่ครูพูดในห้องเรียน บางครั้งสมาธิหลุดไปสนใจสิ่งอื่น ๆ หรือในเด็กเล็กที่ไม่สามารถนั่งอยู่เฉย ๆ ได้นาน เกิดจากเด็กไวต่อสิ่งเร้าที่มากระตุ้น ซึ่งการมีสมาธิในเด็กนั้นเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับพัฒนาการในแต่ละวัย เพราะสมาธิของเด็กจะเพิ่มขึ้นตามวัยที่โตขึ้น

แต่ในบางกรณีการขาดสมาธิ อาจเกิดจากปัจจัยแวดล้อมอื่น ๆ หรือจากผู้เลี้ยงดูโดยที่ไม่รู้ตัว เช่น เด็กที่ถูกเลี้ยงในที่ที่อึกทึกวุ่นวายตลอดเวลา หรือผู้เลี้ยงดูขาดความเอาใจใส่ปล่อยให้เด็กดูทีวีเป็นเวลานาน ๆ ดังนั้นจึงเป็นหน้าที่ของคุณพ่อคุณแม่ที่ต้องคอยฝึกลูก ซึ่งเราสามารถปลูกฝังการมีสมาธิให้เด็กได้ตั้งแต่ยังเล็กผ่านการทำกิจกรรมต่าง ๆ ที่เด็กชอบ

วิธีการ

1. ฝึกสมาธิผ่านการเล่น

ไม่จำเป็นต้องซื้อของเล่นราคาแพงมาให้ลูกเล่น คุณพ่อคุณแม่สามารถใช้ของรอบ ๆ ตัวมาเป็นอุปกรณ์ในการเรียนรู้ได้ เช่น ฝึกทักษะการสังเกตใบไม้ดอกไม้หลากหลายชนิดที่สวนหน้าบ้าน ให้เด็กบอกความเหมือน ความต่าง หรือจัดหมวดหมู่

2. ทำตารางเวลา

เพื่อกำหนดกิจวัตรประจำวันตั้งแต่ตื่นนอนจนถึงเข้านอน เมื่อได้ลงมือทำเอง เด็ก ๆ ก็มักจะจำได้ดีและเป็นสิ่งเตือนสติทำให้เกิดสมาธิตามมา ควรยืดหยุ่นหรือปรับเปลี่ยนได้ตามสถานการณ์ เพื่อให้ลูกพร้อมกับการทำกิจวัตร โดยไม่เคร่งเครียดจนเกินไป

3. ศิลปะพาเพลิน

กิจกรรมทางศิลปะช่วยทำให้เกิดสมาธิและได้ทักษะการทำงานประสานกันระหว่างมือและสายตา เช่น การวาดภาพโดยใช้สีไม้ สีน้ำ สีเทียน หรือการปั้นดินเหนียว แป้งโด ดินน้ำมัน รวมถึงการพับกระดาษ เด็กจะได้ใช้ทักษะทางความคิดทำให้เกิดสมาธิ

4. ดนตรีสร้างสมาธิ

ก่อนถึงเวลาทำการบ้าน หรือก่อนนอน แทนที่จะเปิดทีวีหรือให้เล่นเกมคอมพิวเตอร์ ลองเปิดเพลงที่ฟังสบาย ๆ เช่น เพลงบรรเลง เสียงธรรมชาติ เพื่อช่วยให้จิตใจมีความสงบ ลดความสับสนวุ่นวาย เมื่อจิตใจสงบทำให้เกิดคลื่นสมองที่เรียกว่าคลื่นอัลฟา (Alpha Wave) ซึ่งเป็นภาวะที่มีสมาธิและเหมาะสมในการเรียนรู้ สร้างสรรค์ผลงาน และมีใจจดใจจ่อกับเรื่องใดเรื่องหนึ่งได้เป็นอย่างดี

5. อ่านนิทานก่อนนอน

เด็ก ๆ จะฟังเรื่องต่าง ๆ ให้เข้าใจได้ต้องมีใจจดจ่อกับเรื่องราวที่ได้ยิน การเล่านิทานก่อนนอนให้ลูกฟังจะช่วยสร้างสมาธิและเพิ่มทักษะการฟังที่ดีให้ลูกได้ นอกจากนี้คุณพ่อคุณแม่อาจตั้งคำถามเป็นระยะให้เด็กได้ตอบ เพื่อเป็นการฝึกทักษะการคิด และยังช่วยเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีในครอบครัวอีกด้วย

การฝึกสมาธิไม่ได้ฝึกกันเพียงชั่วข้ามคืน คุณพ่อคุณแม่ต้องหมั่นฝึกฝนไปเรื่อย ๆ เพราะการมีสมาธิเป็นพื้นฐานสำคัญในการเรียนรู้ของเด็ก เด็กที่มีสมาธิดีสามารถจดจ่ออยู่กับสิ่งต่าง ๆ ได้มาก ทำให้เกิดความเชื่อมั่นในตนเองมากกว่าเด็กที่มีสมาธิสั้นกว่า และในเด็กที่มีสมาธิสูงจะสามารถทำสิ่งต่าง ๆ ได้สำเร็จและมีปฏิสัมพันธ์ที่ดีต่อคนอื่น ๆ ในสังคมเมื่อโตขึ้น 

ภาพปก : Pixbay